Аудан әкімі қаулысын заңсыз деп тану және күшін жою туралы
29.08.2023 жылғы №6001-23-00-6ап/718
Талапкер: Д. О.
Жауапкер: аудан әкімі
Мүдделі тұлғалар: "аудан әкімдігінің жер қатынастары бөлімі" КММ, "B"ӘКК
Даудың мәні: заңсыз деп тану және қаулының күшін жою туралы
Талапкердің кассациялық шағымы бойынша қайта қарау.
ФАБУЛА: аудан әкімінің 2021 жылғы 15 ақпандағы № 88 Қаулысымен "B" ӘКК 2067 жылғы 20 сәуірге дейінгі мерзімге жалпы ауданы 1 994,35 га жер учаскесіне уақытша өтеулі жер пайдалану құқығын берді, оның ішінде 625,0 га егістік, 1276,5 га боғары, 92,85 га жайылым. Д. О. - ның талабы "B" ӘКК берген жайылымдық жерлерде 2012 жылы жазбаша мәміле бойынша сатып алынған қошарасы бар шопан үйі орналасқандығына негізделген.
12 жылдан астам уақыт бойы ол кошараны пайдаланады және иеленеді. Шопан үйімен қошараға мал жаю және қызмет көрсету үшін жер беру туралы мәселені шешуге тырысты, бірақ қазіргі уақытқа дейін талапкермен де, аудан әкімдігімен де келісімге келе алмады.
Сот актілері:
1-ші саты: сот частично ішінара қанағаттандырылды.
Қордай ауданы әкімдігінің 2021 жылғы 15 ақпандағы № 88 "жер учаскесіне жер пайдалану құқығын беру туралы" 92,85 га жайылымды беру бөлігіндегі қаулысы заңсыз деп танылды және күші жойылды.
Апелляция: сот шешімі өзгертілді, талаптың қанағаттандырылған бөлігінде Бас тартылды. Кассация: апелляциялық қаулы өзгертілді, сот шешімі күшінде қалды.
Қорытындылар: бірінші сатыдағы сот талапты ішінара қанағаттандыра отырып, аудан әкімімен "B" ӘКК жайылымдық жер түрінде жер учаскесі берілгенін, онда қошара және шопан үйі түріндегі соңғысына тиесілі емес құрылыстар берілгенін негіздеді.
Ал жер учаскесін жер пайдаланушыға беру кезінде жер учаскесі үшінші тұлғалардың талаптарынан босатылуы керек. соттың талапты қанағаттандыру туралы шешімін алып тастай отырып, апелляциялық сатыдағы сот қошараның бұрынғы сатып алушылары "А" ААҚ-ның меншік құқығына, яғни С.С., Ы.С., сондай-ақ талапкер Д. О. жылжымайтын мүлікке өздерінің құқықтары белгіленген тәртіппен жылжымайтын мүлік орналасқан жерді пайдалану құқығына актіні тіркемеген және алмаған.
Сондықтан даулы қаулымен талапкердің құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған жоқ. Апелляциялық сатыдағы соттың бұл тұжырымдары қате болып табылады. Аудан әкімінің 1997 жылғы 22 желтоқсандағы № 704 шешімімен "А" ААҚ жалпы ауданы 17 115,2 га жер учаскесіне тұрақты жер пайдалану құқығын бергені сенімді түрде анықталды және тараптар дауламайды, 1997 жылғы 30 желтоқсанда Бірыңғай акт берілді, ол 2001 жылғы 5 қыркүйекте тіркеуші органда тіркелді.
2004 жылғы 19 сәуірдегі № 0074/04 куәлікке сәйкес қошара және " А "литерасы астындағы ауданның "Сарыбастау" шатқалындағы тұрғын үй - екі бөлмеден, ас үйден, тұрғын ауданы 25,40 ш. м, жалпы ауданы 39,60 ш. м, екі қошар (бұдан әрі – жылжымайтын мүлік) "АҚ Бұлын" ААҚ үшін тіркелді, 105 аталған жылжымайтын мүлік объектілерінің астындағы жер учаскесінің ауданы 6 176 шаршы метрді құрайды.
2004 жылғы 14 мамырдағы нотариалды куәландырылған сатып алу-сату шарты бойынша "А" ААҚ С.С. осы жылжымайтын мүлікті сатты. С. С. уәкілетті органда сатып алынған жылжымайтын мүлікке өзінің құқығын тіркемеген және жер пайдалану құқығына акт алмаған.
2010 жылғы 10 желтоқсанда С. С. жылжымайтын мүлікті сатты.С. нотариалдық куәландырусыз сатып алу-сату шарты бойынша. Д.О. лардан жылжымайтын мүлік сатып алды.С. жазбаша қолхатқа сәйкес 2 500 000 теңгеге.
Апелляциялық сатыдағы сот Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 48-бабына сәйкес мемлекеттік меншіктегі және жер пайдалануға берілмеген жер учаскелерін беру сауда-саттықта (аукциондарда) жүзеге асырылатынын ескермеген.
Сатуға арналған жер учаскесі жер учаскесінің шекаралары айқындалғаннан кейін сауда-саттыққа (аукционға) қойылады. Жер кодексінің 137-бабына сәйкес емес меншікке немесе жер пайдалануға берілген, аудандық атқарушы органдардың қарамағындағы барлық жерлер запастағы жерлер болып табылады.
"B" ӘКК әкімінің шағымданатын қаулысымен жалпы ауданы 1 994,35 га жер учаскесіне, оның ішінде басқа тұлғаның жылжымайтын мүлкі орналасқан 92,85 гектар жайылымға уақытша өтеулі жер пайдалану құқығы берілді.
Яғни, "B" ӘКК жылжымайтын мүлкі бар басқа тұлғаға бұрын жер пайдалануға берілген жер учаскесін берді.
Жер кодексінің 52-бабына сәйкес ғимараттарға (құрылыстарға, құрылыстарға) меншік құқығы осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, аталған ғимараттар (құрылыстар, құрылыстар) орналасқан жер учаскесіне заңнамада белгіленген тәртіппен меншік құқығын білдіреді.
Аталған құқықтар бір-бірінен бөлінбейді. Жауапкер "А" ААҚ-ның Жылжымайтын мүлікке меншік құқығын жою туралы дәлелдер ұсынбаған.
Апелляциялық сатыдағы сот жылжымайтын мүлікті, оның ішінде Д.О. сатып алушылардың мәмілені жарамды деп тануды талап ету құқығын жоғалтпағанын да назарға алған жоқ.
Назар аударыңыз!
«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.
Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.
Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы
