Басқару функцияларын орындайтын тұлға ұғымын анықтау

 Қазақстан Республикасының қылмыстық заңнамасы контекстінде "басқару функцияларын орындайтын адам" ұғымы мемлекеттік органдар немесе квазимемлекеттік сектор субъектілері болып табылмайтын коммерциялық немесе өзге де ұйымдарда басқа жұмыскерлердің қызметіне басшылық жасау және бақылау немесе ресурстарды басқару жөніндегі өкілеттіктер берілген адамдарды қамтиды. Бұл адамдар өз функцияларын тұрақты, уақытша немесе арнайы өкілеттік негізінде орындай алады.

Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 3-бабының 19-тармағы мемлекеттік органдарға, жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, мемлекеттік ұйымға немесе квазимемлекеттік сектор субъектілеріне жатпайтын ұйымдарда тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттігі бойынша ұйымдық-өкімдік немесе әкімшілік-шаруашылық міндеттерді орындайтын адам ретінде коммерциялық немесе өзге де ұйымда басқару функцияларын орындайтын адамның ұғымын айқындайды.

Негізгі сипаттамалары:

1. Ұйымдастырушылық-басқару функциялары басқа қызметкерлерге басшылық пен үйлестіруді қамтиды. Бұл, мысалы, бөлімдердің, бөлімшелердің, филиалдардың басшылары болуы мүмкін.

2. Әкімшілік функциялар ұйымның мүлкін, қаржысын немесе материалдық ресурстарын басқарумен байланысты. Бұл сатып алуды, ресурстарды бөлуді және қаржыны бақылау болуы мүмкін.

3. Арнайы өкілеттік белгілі бір тапсырма шеңберінде адамға берілген уақытша немесе арнайы функцияларды білдіреді.

Мысалдар:

- Мүлікке билік етуге және компания атынан мәмілелер жасауға құқығы бар коммерциялық ұйымның директоры.

- Командаларды басқаратын және жұмыс тапсырмаларын орындау процесін бақылайтын орта менеджерлер.

Құқықтық нормалар:

- Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде мемлекеттік құрылымдарға жатпайтын коммерциялық және өзге де ұйымдарда басшы тұлғалардың міндеттері мен құқықтары бекітілген. Атап айтқанда, ҚР ЕК баптарында еңбекті қорғау, қызметкерлердің құқықтарын қорғау және кәсіпорынның мүлкіне зиян келтіргені үшін жауапкершілік жөніндегі міндеттер сипатталған.

- "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заң, егер олар өз өкілеттіктерін жеке пайда табу мақсатында теріс пайдаланса, сыбайлас жемқорлық қылмыстары үшін жауап беретін коммерциялық және өзге де ұйымдар басқарушыларының санаттарын қамтиды.

ҚР Жоғарғы Сотының нормативтік қаулылары:

1. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2020 жылғы 24 қаңтардағы № 3 нормативтік қаулысы. "Соттардың Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша заңнаманы қолдануының кейбір мәселелері туралы" қылмыстық заңнаманы қолдану мақсаттары үшін, оның ішінде коммерциялық құрылымдарда басқару функцияларын орындайтын тұлға кім болып саналатынын түсіндіреді.

Басқару функцияларын орындайтын адамдар ҚР ҚК-нің тиісті баптарында (мысалы, 190, 218, 250-баптар және т.б.) көзделген өкілеттіктерді теріс пайдалану, коммерциялық пара беру, Шарт талаптарын бұзу сияқты қылмыстар үшін жауапты болуы мүмкін.

Бұл тұжырымдаманың анықтамасы басқарушылық өкілеттіктері бар адамдар жасаған қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілікті белгілеу үшін өте маңызды, әсіресе егер олар экономикалық қылмыстармен немесе жұмысшылардың құқықтарын бұзумен байланысты болса.

Назар аударыңыз!

«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.

Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085. 

Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы