Іс-әрекеттерді заңсыз деп тану және іс-әрекеттер жасауға міндеттеу туралы
15.08.2023 жылғы №6001-23-00-6ап/399
Талапкер: М. А.
Жауапкер: "Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Мемлекеттік материалдық резервтер комитеті"РММ
Даудың мәні: іс-әрекеттерді заңсыз деп тану туралы, іс-әрекеттерді жасауға міндеттеме туралы.
Талапкердің кассациялық шағымы бойынша қайта қарау.
ФАБУЛА: қалалық аудандық соттың 2022 жылғы 14 қарашадағы азаматтық іс бойынша шешімімен Е. К. Комитетке жұмыстан босату, жұмысқа қайта қабылдау, мәжбүрлі сабаққа келмеу кезеңіндегі жалақыны өндіріп алу және моральдық зиянды өтеу туралы бұйрықты заңсыз деп тану туралы талабын қанағаттандырудан бас тартылды.
Осы істі қарау шеңберінде жауапкерден жұмылдыру құжаттарын талап ету туралы өтінішхатты қанағаттандырудан бас тартылды.
Талапкердің өкілі М.А. Комитетке жоғарыда аталған құжаттармен танысу туралы Адвокаттық сұрау салумен жүгінді, одан бас тартылды. М. А. Комитеттің әрекетіне сотқа шағымданды.
Сот актілері:
1-ші инстанция: сот иск қайтарылды.
Апелляция: соттың ұйғарымы күшінде қалды.
Кассация: сот актілері жойылды, іс мәні бойынша СМАС-қа қарауға жіберілді.
Қорытындылар: бірінші сатыдағы сот әкімшілік талап-арызды қайтарып, М. А. осы талап-арызды беру құқығына ие емес (АӨК 138-бабы екінші бөлігінің 4) тармақшасы) бұзылған құқықтардың болмауына байланысты, өйткені құжаттармен танысудан бас тарту Е. К. мүдделерін тікелей қозғайды.
Апелляциялық сатыдағы сот соттың ұйғарымын күшінде қалдырып, талап қоюды қайтару негіздерін өзгерте отырып, талапкердің талабы әкімшілік сот ісін жүргізу тәртібімен қарауға жатпайтындығына негізделді (АПК-нің 138-бабы екінші бөлігінің 11) тармақшасы).
Бұл ретте, аталған сатыдағы соттың пікірінше, Комитеттің құжаттармен танысудан бас тартуына, сондай-ақ соттың оларды азаматтық іс бойынша дәлелдемелер ретінде талап ету және зерттеу туралы өтінішхатты қанағаттандырмай қалдыруына байланысты, талапкер азаматтық істі апелляциялық тәртіппен қарау кезінде АІЖК-нің 413-бабының екінші бөлігінде көзделген тәртіппен осындай өтінішхатпен жүгінуге құқылы. Алайда, соттардың мұндай тұжырымдары қате.
Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 5 шілдедегі № 176 VІ ҚРЗ "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Заңының 35-бабының 8-тармағына сәйкес мемлекеттік органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары және заңды тұлғалар он жұмыс күні ішінде адвокаттың заң көмегін көрсетуге байланысты сұрау салуына жазбаша жауап беруге міндетті.
Егер ақпарат қолжетімділігі шектеулі ақпаратқа жатқызылған жағдайда адвокатқа сұратылған мәліметтерді беруден бас тартылуы мүмкін. Жоғарыда келтірілген норманы талдау адвокаттың өтініші оларға заң көмегін көрсетуге байланысты ғана берілуі мүмкін деген қорытындыға келуге мүмкіндік береді.
Сұрау салу құқығы заң көмегін көрсету туралы тапсырманы алған күннен бастап және істі қарау сатысына қарамастан туындайды. Соттың дәлелдемелерді талап етуге жәрдемдесу туралы өтінішхатты қанағаттандырмай қалдыруы адвокатқа мәліметтерді сұрау жолымен дәлелдемелерді жинау жөніндегі оның құқықтарын іске асыруға кедергі келтірмейді.
Сондай-ақ соттар АӨК-нің 89-бабының екінші бөлігіне сәйкес хабарламаға, ұсынысқа, үн қосуға, сұрау салуға жауаптар мазмұны бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасына сілтеме жасай отырып, мемлекеттік тілде немесе өтініш жасалған тілде негізделген және дәлелді болуға, арыз берушінің шағым беру құқығын түсіндіре отырып, оның дәлелдерін теріске шығаратын немесе растайтын нақты фактілерді қамтуға тиіс екенін ескермеген қабылданған шешімге.
АӨК-нің 4-бабы бірінші бөлігінің 5) және 7) тармақшаларына сәйкес Комитет жария құқықтық қатынастарда әкімшілік іс-әрекет (әрекетсіздік) жасау жөніндегі өкілеттіктері бар әкімшілік орган болып табылады.
Назар аударыңыз!
«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.
Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.
Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы
