Сот шешiмiн жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау

Занды күшіне енген сот шешімдері, ұйғарымдары мен қаулылары оларды шығарған сотпен жаңадан ашылған немесе жаңа мән-жайлар бойынша қайта қаралуы мүмкін.

Қайта қарау үшін негіз болып табылатын мән-жайлар – бұрын қаралған істі дұрыс шешу үшін елеулі маңызы бар, бірақ сот актісі заңды күшіне енгеннен кейін ғана белгілі болған заңдық фактілер.

Елеулі маңызы бар деп танылатын заңдық фактілер – сот актісінің мазмұны бойынша басқа шешім шығаруына алып келетін мән-жайлар.

455-баптың 1-бөлігі сот актілерін жаңадан ашылған немесе жаңа мән-жайлар бойынша қайта қараудың дербес негізі болып табылмайды. Қайта қарау негіздері осы баптың 2 және 3-бөліктерінде көрсетілген, олар түпкілікті болып табылады және кеңейтілген түсіндіруге жатпайды.

Тараптардың талаптарын негіздеу үшін дәлелдемелерді ұсынбауы немесе қарсы дәлелдер келтірмеуі, сондай-ақ басқа тараптан немесе үшінші тұлғалардан дәлелдемелерді талап ету туралы өтініш білдірмеуі – істі қарауға қатысқан тараптың іс жүргізу кемшіліктері болып табылады. Мұндай кемшіліктер, сондай-ақ жаңа дәлелдемелер ұсыну жаңадан ашылған немесе жаңа мән-жайлар бойынша заңды күшіне енген сот актісін қайта қарауға негіз бола алмайды.

Граждандық іс №7142-24-3-5/56

Астана қаласының азаматтық істер жөніндегі ауданаралық соты төрағалық етуші судья Т.А.Д., сот отырысының хатшысы А.А.Б., талапкердің өкілі Д.А.К., жауапкердің өкілі Д.Н.С. қатысуымен, М.С.А.-ның Астана қаласы Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі шешімін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы өтінішін қарастырып, келесіні анықтады:

М.С.А. жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша «Forte Bank» Акционерлік қоғамының (бұдан әрі – Банк) М.С.А.-ға қарызды өндіріп алу туралы талап арызы негізінде Астана қаласы Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі шешімін қайта қарау туралы сотқа жүгінді.

«Forte Bank» АҚ мен жауапкер М.С.А. арасында 2007 жылғы 11 шілдеде №15402545-1417-КА/2007 банк қарызы шарты (бұдан әрі – Қарыз шарты) жасалған, оған сәйкес жауапкерге 12 000 АҚШ доллары сомасында 60 ай мерзімге несие берілген.

Астана қаласы Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі шешімімен М.С.А.-дан «Forte Bank» АҚ пайдасына негізгі борыштың 25%-ы мөлшерінде 1 434 780 теңге (3 000 АҚШ доллары) және сот шығындары 38 252 теңге өндіріп алынған.

Астана қалалық сотының азаматтық істер жөніндегі сот алқасының қаулысымен Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі шешімі өзгеріссіз қалдырылған.

М.С.А. Талдықорған қалалық сотына банк қарызы шартын және кепіл шартының жарамсыз деп тану туралы талап арызбен жүгінген.

Жетісу облысы Талдықорған қалалық сотының 2023 жылғы 27 шілдедегі шешімімен банк қарызы шарты мен кепіл шарты жарамсыз деп танылған.

Жетісу облыстық сотының азаматтық істер жөніндегі сот алқасының 2024 жылғы 3 қаңтардағы қаулысымен Талдықорған қалалық сотының 2023 жылғы 27 шілдедегі шешімі өзгеріссіз қалдырылған.

Қылмыстық іс материалдарын және ұсынылған құжаттарды зерттей отырып, сот келесідей қорытындыға келді.

ҚР Азаматтық процестік кодексінің (бұдан әрі – АПК) 455-бабының 1-бөлігіне сәйкес, жаңадан ашылған немесе жаңа мән-жайлар бойынша сот шешімдерін, ұйғарымдарын және қаулыларын қайта қарау негіздері – бұрын қаралған істі дұрыс шешу үшін елеулі маңызы бар, бірақ сот актісі заңды күшіне енгеннен кейін ғана белгілі болған заңдық фактілер.

Осы баптың 2-бөлігіне сәйкес, жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау негіздері заңды күшіне енген сот үкімімен немесе сот актісімен, сондай-ақ мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың актілерімен анықталған куәгерлердің көрінеу жалған айғақтары, сарапшылардың жалған қорытындылары, аударманың қате болуы, жалған құжаттар немесе заттай дәлелдемелер болып табылады.

Сот материалдары бойынша, Жетісу облысы Талдықорған қалалық сотының 2023 жылғы 27 шілдедегі шешімімен банк қарызы шарты мен кепіл шарты жарамсыз деп танылған.

ҚР АПК 72-бабына сәйкес, дәлелдемелерді жинау міндеті тараптарға жүктелген, ал сот дәлелдемелер жинаудан босатылған. Сот ісіне қатысатын тараптар істі дайындау кезеңінде барлық дәлелдемелерді ұсынуы тиіс.

Ұсынылған дәлелдемелердің маңыздылығы дәлелденді.

Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша сот шешімін жоюға негіз болған мән-жайларды талдай келе, сот Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі шешімінің негізі болған қарыз және кепіл шарттары жарамсыз деп танылғанын анықтады.

Осыған байланысты, сот арызды қанағаттандыру қажет деп санайды және азаматтық іс жүргізу нормаларына сәйкес істі қайта қарау қажет.

ҚР АПК 268, 455-баптарын басшылыққа ала отырып, сот ҰЙҒАРАДЫ:

М.С.А.-ның Астана қаласы Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі шешімін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы өтінішін – ҚАНАҒАТТАНДЫРУ.

Астана қаласы Есіл аудандық сотының 2022 жылғы 26 қыркүйектегі «Forte Bank» АҚ-ның М.С.А.-ға қарызды өндіріп алу туралы шешімін – ЖОЮДЫ.

Назар аударыңыз! 

«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын. 

Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.   

Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы