330-2-бапқа түсініктеме. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің ҚР ҚК заңсыз көші-қонын ұйымдастыру
1. Көлік құралдарын не жалған құжаттарды не тұрғын немесе өзге де үй-жайларды ұсыну, сондай-ақ азаматтарға, шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының аумағына заңсыз кіру, шығу, өткізу үшін өзге де қызметтер көрсету жолымен заңсыз көші-қонды ұйымдастыру -
екі жүзден бес жүзге дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде не екі айдан он айға дейінгі кезеңде сотталған адамның жалақысы немесе өзге де табысы мөлшерінде айыппұл салуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
2. Ұйымдасқан топ не өзінің қызметтік өкілеттіктерін пайдалана отырып жасаған сол әрекеттер, -
бес жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Қарастырылып отырған қылмыстың объектісі Халықтың көші-қоны саласындағы қоғамдық қатынастар болып табылады. Қылмыстың объективті жағы Көлік құралдарын не жалған құжаттарды, не тұрғын немесе өзге де үй-жайларды ұсыну, сондай-ақ азаматтарға, шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының аумағына заңсыз кіру, шығу, орын ауыстыру үшін өзге де қызметтер көрсету жолымен заңсыз көші-қонды ұйымдастыру болып табылады. "Халықтың көші-қоны туралы" ҚР Заңынан, өзге де нормативтік актілерден тұратын ҚР Конституциясына негізделген көші-қон саласындағы заңнаманы бұза отырып жүзеге асырылатын халықтың кез келген көші-қонын заңсыз деп санаған жөн.
Объективті жағынан заңсыз көші-қонды ұйымдастыру ҚР азаматтарына, шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға қатысты мынадай іс-әрекеттердің бірін жасаудан тұруы мүмкін:
1) көлік құралдарын беру;
2) жалған құжаттарды ұсыну;
3) тұрғын үй немесе өзге де үй-жай беру;
4) ҚР аумағы бойынша заңсыз кіру, шығу, орын ауыстыру үшін өзге де қызметтер көрсету. Өзге қызметтерді көрсету деп заңсыз көші-қонды ұйымдастырудың кез келген тәсілдерін пайдалануды түсіну керек. Қылмыс тек әрекет ету арқылы жасалады.
Қылмысты аяқталған деп тану үшін заңсыз көші-қонның болуы міндетті емес. Бұл туралы ҚК-нің 330-2-бабындағы "заңсыз көші-қонды ұйымдастыру", "заңсыз көші-қон үшін қызмет көрсету"деген тұжырымдар дәлелдейді. Осы қылмыс құрамының басқа белгілері болған кезде заңсыз көші-қонның сәтсіз ұйымдастырылуы ҚК-нің 330-2-бабында көзделген аяқталған қылмыс ретінде саралануы мүмкін.
Қылмыстың субъективті жағы тікелей ниет түрінде көрінеді. Адам заңсыз көші-қонды ұйымдастырып жатқанын түсінеді және оны қалайды. Қылмыстың саралануының себептері мен мақсаты әсер етпейді, бірақ сот жазаны тағайындау кезінде ескереді.
Қылмыстың субъектісі-16 жасқа толған, заңсыз көші-қонды ұйымдастырған есі дұрыс адам.
ҚР ҚК 330-2-бабының 2-бөлігінде ұйымдасқан топ не қызметтік өкілеттіктерді пайдалана отырып жасаған сол әрекеттер үшін жауапкершілік көзделген.
Ұйымдасқан топ деп бір немесе бірнеше қылмыс жасау үшін алдын-ала біріккен адамдардың тұрақты тобын түсіну керек.
Адамның өзінің қызметтік өкілеттіктерін пайдалануы деп қылмыс жасауды жеңілдету үшін қандай да бір функцияларды жүзеге асыруға байланысты адамға берілген өкілеттіктердің көлемін қылмыстық мақсаттарда қолдану түсініледі.
Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ұлттық Жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі И. Ш. БОРЧАШВИЛИДІҢ Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне 2007 жылғы түсініктемесі
Актінің өзгертілген күні: 02.08.2007 актінің қабылданған күні: 02.08.2007 қабылданған орны: жоқ актіні қабылдаған Орган: 180000000000 әрекет аймағы: 100000000000 норма шығарушы орган берген НҚА тіркеу нөмірі: 167 акт мәртебесі: new құқықтық қатынастар саласы: 028000000000 акт нысаны: COMM Заң күші: 1900 акт тілі: rus
Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы
