367-бапқа түсініктеме. Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу кодексі сотталушысынан жауап алу

Сотталушыдан жауап алу алдында төрағалық етуші оған тағылған айыптың және істің басқа да мән-жайлары бойынша айғақ беру немесе бермеу құқығын, сондай-ақ сотталушының айтқанының бәрі оған қарсы пайдаланылуы мүмкін екенін түсіндіреді.

Сотталушы куәлік беруге келіскен кезде алдымен оны қорғаушы мен қорғаушы тарапынан процеске қатысушылар, содан кейін мемлекеттік айыптаушы мен айыптаушы тарапынан процеске қатысушылар жауап алады. Төрағалық етуші іске қатысы жоқ жетекші сұрақтар мен мәселелерді шешеді.

Сот сотталушыға тараптардың жауап алуынан кейін сұрақтар қояды, бірақ нақтылау сұрақтары жауап алудың кез келген сәтінде қойылуы мүмкін.

Сотталушыдан басқа сотталушы болмаған кезде жауап алуға тараптардың өтінішхаты немесе соттың бастамасы бойынша жол беріледі, ол туралы қаулы шығарылады. Бұл жағдайда сотталушы сот отырысы залына оралғаннан кейін оған сот отырысының хаттамасына енгізілген айғақтар, ол болмаған кезде берілген айғақтар оқылады және ол болмаған кезде жауап алынған сотталушыға сұрақтар қоюға мүмкіндік беріледі.

Сот тергеуі барысында айғақтар беру сотталушының міндеті емес, құқығы болып табылады, сондықтан төрағалық етуші жауап алу басталғанға дейін сотталушыға айғақтар беруге немесе бермеуге құқығы бар екенін, сондай-ақ оларға айтылғандардың бәрі оған қарсы қолданылуы мүмкін екенін түсіндіруге міндетті.

Сотталушы айғақ беруге келіскен жағдайда, оны қорғау тарапынан қорғаушы мен сот отырысына қатысушы (сотталушының заңды өкілі, азаматтық жауапкер), содан кейін мемлекеттік айыптаушы мен айыптау тарапынан сот талқылауына қатысушылар (жәбірленуші, оның өкілі, азаматтық талапкер) бірінші болып жауап алады. Сотталушының айғақ беруден бас тартуы оның кінәсінің дәлелі болып табылмайды. Сот сотталушыға тараптардың жауап алуынан кейін сұрақтар қояды, ал жауап алудың кез келген сәтінде анықтайтындар. Соттың міндеті-айыпталушының айыптау бойынша ұстанымын толық ашу. Сотталушының өзі жасалған қылмыстың мән-жайын қалай баяндайтынын, оның іс-әрекетін қалай бағалайтынын, айыптауды жоққа шығаруға қандай дәлелдер келтіретінін анықтау қажет. Егер сотталушы кінәсін мойындамаса, оның түсініктемелері қаншалықты рас екенін, ол ұсынған нұсқалардың ауқатты екенін анықтау міндеті тұр. Сотталушы кінәсін мойындаған жағдайда, оның мүдделі тұлға болып қалатынын ескермеуге болмайды.  Бастапқыда сотталушы еркін әңгімеде үзілуі мүмкін емес және сұрақ қоюға болмайтын айғақтарын баяндайды. Айғақтар баяндалғаннан кейін сотталушыларға Тараптар жауап алады. Сотталушыға қойылатын сұрақтар нақты және нақты, нақты тұжырымдалған болуы керек. Өз бағыты бойынша сұрақтар нақтылау, толықтыру, еске салу және бақылау болуы мүмкін.

Тікелей және жабық, жасырын түрде қойылған сұраққа нақты, нақты жауап немесе оған жауап беру мүмкіндігі бар сұрақ жетекші болып саналады. Қылмыстық іске қатысы жоқ мәселені сот талқылауынан тыс мәселе деп түсіну керек.

Сотталушы басқа сотталушылардан жауап алу кезінде қатысады. Бұл ретте ол оларға сұрақтар қоюға және жауап алу кезінде олар хабарлаған мәліметтерге қатысты айғақтар беруге құқылы.

Ақиқатты белгілеу мақсатында заң тараптардың өтінішхаты немесе соттың бастамасы бойынша бір сотталушыдан Басқасы болмаған кезде жауап алуға жол береді, бұл туралы тиісті қаулы шығарылады. Сотталушы басқа сотталушыдан жауап алу уақытында сот отырысы залынан шығарылған жағдайда, жауап алу аяқталғаннан кейін ол сот отырысы залына қайтарылады және төрағалық етуші оған ол болмаған кезде берілген айғақтардың мазмұнын хабарлайды. Содан кейін сотталушыға ол болмаған кезде жауап алынған сотталушыға сұрақтар қоюға мүмкіндік беріледі.

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу кодексіне түсініктемесі

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы