Тұрғын үй-жайдан үлесті бөлу туралы талап-арыздар

Талап қою нысанасы жалпы үлестік меншік құқығындағы үлесті заттай бөлу болады.

Соттылық.

Бұл талап тұрғын үй-жайдың орналасқан жері бойынша беріледі, өйткені айрықша соттылық ережесі сақталуы керек.

Сотқа дейінгі даярлықты жүргізу кезінде

сот үйдің бір бөлігін бөлу және жер учаскесін бөлу нұсқаларын анықтау үшін құрылыс-техникалық сараптама жүргізу қажеттілігін анықтауы керек. Сарапшылардың алдына келесі сұрақтар қойылуы мүмкін:

- тозуды ескере отырып, тұрғын үйдің құны қандай;

- тұрғын үйді техникалық түрде бөлуге бола ма;

- әрбір тең иеленушінің үлесіне сәйкес тұрғын үйді техникалық тұрғыдан бөлуге бола ма;

- үйді, пәтерді бөлудің қандай нұсқалары мүмкін;

- тұрғын үйді бөлу мақсатында оны қайта жабдықтау бойынша қандай жұмыстар жүргізу қажет, олардың құны және басқалары.

Іске қатысатын адамдар.

Осы іс бойынша Тараптар тұрғын үй иелері болып табылады. Ортақ үлестік меншіктің кез келген қатысушысы кез келген сәтте өз үлесін ортақ мүліктен бөлуді талап етуге құқылы. Егер ортақ меншік құқығын бөлу туралы талап – арыз ортақ меншік құқығындағы үлесті тану туралы талап-арызбен бір мезгілде қаралса және дербес талап-арыз бермеген жағдайда-бұл талап-арыздың алдында ортақ меншік құқығындағы үлесті тану туралы талап-арыз болған жағдайда, дау нысанасына дербес талаптар мәлімдейтін үшінші тұлғалардың іске қатысуы мүмкін немесе бірлескен меншік иесі бұл процеске талапкер ретінде қатысқысы келмейді.

Дәлелдемелер мен дәлелдемелер. 

Осы санаттағы істерді қарау кезінде мүлікті бөлу тек меншік иелері арасындағы келісім бойынша жүзеге асырылатынын ескеру қажет, ал ортақ мүлікті бөлу немесе олардың біреуінің үлесін бөлу тәсілі мен шарттары туралы келісімге қол жеткізілмеген жағдайда – үлестік меншікке қатысушы ортақ мүліктен өз үлесін заттай бөлуді талап етуге құқылы. Қалған меншік иелерінің үлестік меншікке қатысушыға оның үлесін заттай бөлудің орнына өтемақы төлеуіне оның келісімімен жол беріледі. Тиісті меншік иесінің үлесі елеусіз болған, нақты бөлінбеген және оның ортақ мүлікті пайдалануда Елеулі мүддесі болмаған жағдайларда, сот осы меншік иесінің келісімі болмаған кезде де үлестік меншіктің қалған қатысушыларын оған өтемақы төлеуге міндеттей алады. Ортақ мүлікті бөлу не одан үлесті қағидалар бойынша бөлу мүмкін болмаған кезде сот кейіннен түскен соманы ортақ меншікке қатысушылар арасында олардың үлестеріне пропорционалды бөле отырып, мүлікті жария сауда-саттықтан сату туралы шешім қабылдайды.

Дәлелдеу нысанасына осы санаттағы істерді қарау кезінде мынадай фактілерді анықтау енгізілуі тиіс:

- мүліктің үлестік меншікте болу фактісі;

- дау тараптарының өз үлесіне құқығы;

- Тараптар арасында мүлікті бөлу немесе оның үлесін бөлу туралы келісімнің болмауы;

- мүлік үлесін бөлу мүмкіндігі.

Істерді қарау практикасы, егер бөлінетін үлес үйдің, жеке кіреберісі бар пәтердің оқшауланған бөлігін құраса немесе үйдің осы бөлігін тиісті қайта жабдықтау арқылы оқшауланған бөлікке айналдыру мүмкіндігі болса, қатысушының талабы бойынша ортақ үлестік меншікті бөлуді сот жүргізе алатынын көрсетеді. Сонымен бірге, сот осы конверсияға кім төлейтінін шешуі керек. Егер үлесті бөлу техникалық тұрғыдан үлестердің мөлшерінен ауытқумен ғана мүмкін болса, онда ақшалай өтемақы төлеу туралы мәселе шешілуі керек, оның мөлшері тұрғын үй алаңының құнынан, ол айырылатын тараптан анықталады.

Шешімнің қарар бөлігінде жалпы меншік құқығын тоқтату туралы көрсетілуге, үлестер айқындалуға немесе ортақ меншіктегі үлеске құқық танылуға, үлестерді қайта бөлуге, қажет болған жағдайда ақшалай өтемақы мөлшері көрсетілуге тиіс.

Өтінішке қоса берілетін құжаттардың тізбесі

АІЖК-нің 149-бабының талаптарына сәйкес, оның ішінде талапкер өз талаптарын негіздейтін, оған жатқызылуы мүмкін мән-жайларды растайтын құжаттар:

- жылжымайтын мүлікке қатысты құқық белгілейтін құжаттар, Құқықтық кадастрдан үзінді көшірме;

- техникалық паспорт;

- жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар (ауыртпалықтар) және оның техникалық сипаттамалары туралы анықтама;

- отбасы құрамы туралы құжаттар;

- мүлікті бағалау туралы құжаттар;

- техникалық, өртке қарсы, санитарлық нормаларды сақтай отырып, үлесті бөлу мүмкіндігі туралы маманның қорытындысы және т. б.

Талап қоюдың нысанасы мен негіздеріне байланысты істерді қарау және шешу кезінде қолдануға жататын заңдар

Конституция.

АК.

АІЖК.

"Тұрғын үй қатынастары туралы"заң

Назар аударыңыз!

«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкендігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды.

Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.

Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.

            Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы