249-бапқа түсініктеме. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің ҚР ҚК радиоактивті материалдармен жұмыс істеу қағидаларын бұзу

     1. Егер бұл адамның өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соғуы мүмкін болса, радиоактивті материалдарды сақтау, пайдалану, есепке алу, көму, тасымалдау қағидаларын және олармен жұмыс істеудің басқа да қағидаларын бұзу, —      

бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл немесе бес айдан он айға дейінгі кезеңде сотталған адамның жалақысы немесе өзге де табысы мөлшерінде айыппұл салуға не алты айға дейінгі мерзімге қамауға алуға жазаланады.      

2. Абайсызда адамның өліміне немесе басқа да ауыр зардаптарға әкеп соқтырған дәл осындай әрекет, —      

жеті жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады.

     Қылмыстың қоғамдық қауіптілігі радиоактивті материалдармен жұмыс істеу ережелерін бұзу радиациялық материалдардың ықтимал қауіптілігіне байланысты жеке адамға, қоғамға зиян келтіруі мүмкін.      Бұл қылмыстың объектісі радиоактивті материалдар айналымы саласындағы қоғамдық қауіпсіздік болып табылады. Қосымша объект адамдардың өмірі мен денсаулығы, мүлік болуы мүмкін.      

Қылмыстың мәні радиоактивті материалдар болып табылады.      

Қылмыстың объективті жағы, егер бұл адамның өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соғуы мүмкін болса, сақтау, пайдалану, есепке алу, жерлеу, тасымалдау ережелерін бұзу, сондай-ақ радиоактивті материалдармен жұмыс істеудің басқа ережелерін бұзу сияқты құқыққа қайшы әрекеттерді жасаумен сипатталады.      

Радиоактивті материалдармен жұмыс істеудің негізгі қағидалары "атом энергиясын пайдалану туралы" ҚР Заңында, сондай-ақ персонал мен халыққа радиоактивті әсер ете отырып, атом энергиясын қауіпсіз пайдалануды, атом энергиясын пайдалана отырып қызмет түрлерін қадағалауды, бақылауды және лицензиялауды мемлекеттік реттеуді қамтамасыз етуге арналған органдардың ведомствоішілік қағидаларында баяндалған. Сонымен ст. "Атом энергиясын пайдалану туралы" ҚР Заңының 12-бабында "ядролық және радиациялық қауіпсіздікті пайдаланушы ұйым белгіленген нормалар мен ережелерге сәйкес қамтамасыз етеді"делінген.      

Радиоактивті материалдармен жұмыс істеу қағидаларын бұзу деп радиоактивті материалдармен жұмыс істеу мәселелерін реттейтін Қағидалардың талаптарын тиісінше орындамай, жоғарыда көрсетілген әрекеттерді жасау түсініледі.      

Сақтау дегеніміз-радиоактивті материалдардың нақты болуы.      

Пайдалану деп радиоактивті материалдарды мақсаты бойынша, сондай-ақ басқа мақсаттарда қолдану түсініледі.      

Есепке алу деп радиоактивті материалдар бойынша есептілік құжаттарын жүргізу түсініледі.      

Жерлеу деп радиоактивті материалдарды тұрақты сақтауға орналастыру түсініледі. Ол кез-келген тәсілмен жүзеге асырылуы мүмкін (жерге көму, теңіз түбіне төгу, ядролық қорымдарға орналастыру және т.б.).      Радиоактивті материалдарды тасымалдау кезінде мұндай материалдарды кез келген тәсілмен (жерүсті, әуе, су көлігімен және т.б.) тасымалдау.      

Радиоактивті материалдармен жұмыс істеудің басқа ережелерін бұзуға қауіпсіздік техникасының жалпы ережелерін бұзу, лицензияның болмауы, радиоактивті материалдармен байланысты тауарлар мен қызметтерді экспорттау ережелерін бұзу жатады.      Қылмыстың субъективті жағы кінәнің қасақана түрімен, тікелей ниетпен сипатталады.      

Қылмыстың субъектісі-16 жасқа толған есі дұрыс адам.      

ҚР ҚК 249-бабының 2-бөлігі, егер радиоактивті материалдармен жұмыс істеу ережелерін бұзу нәтижесінде абайсызда адамның қайтыс болуы немесе өзге де ауыр зардаптар туындаса, жауапкершілікті көздейді. Қоғамдық қауіпті салдарлар Қылмыстық кодекстің 249-бабының 2-бөлігінде көзделген қылмыс құрамының міндетті белгісі болғандықтан, олар басталған кезде ғана түпкілікті қол сұғушылық туралы айтуға болады. Қылмыстық кодекстің 249 – бабының 2-бөлігі бойынша жауапкершіліктің міндетті шарты-заңда көрсетілген ережелерді бұзу мен туындаған қоғамдық қауіпті салдарлар арасындағы себеп-салдарлық байланыс.     

Өзге де ауыр зардаптар деп екі немесе одан да көп адамның денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтіруді, ұйымдарға, кәсіпорындарға немесе Азаматтарға ірі материалдық залал келтіруді түсіну керек. Адамның өлімі де, басқа да ауыр зардаптар да жасалған әрекетке себеп-салдарлық байланыста болуы керек.

Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ұлттық Жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі И. Ш. БОРЧАШВИЛИДІҢ Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне 2007 жылғы түсініктемесі                  

Күні актіні өзгерту: 02.08.2007 актінің қабылданған Күні: 02.08.2007 қабылдау Орны: ЖОҚ актіні қабылдаған Орган: 180000000000 әрекет ету Аймағы: 100000000000 Тіркеу нөмірі НҚА ережешығармашылық органмен берілген:  

167 акт мәртебесі: new құқықтық қатынастар саласы: 0280000000000 акт нысаны: COMM заңды күші: 1900 акт тілі: rus

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы