260-бапқа түсініктеме. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің ҚР ҚК есірткі құралдарын немесе психотроптық заттарды ұрлау не бопсалау

     1. Есірткі немесе психотроптық заттарды ұрлау немесе бопсалау, —      

үш жылдан жеті жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады.      

2. Сол әрекеттер жасалды:      

а) алдын ала сөз байласу бойынша адамдар тобы;      

б) бірнеше рет;      

в) адам өзінің қызметтік жағдайын пайдалана отырып;    

г) өмірге немесе денсаулыққа қауіпті емес зорлық-зомбылықты қолдану арқылы немесе осындай зорлық-зомбылықты қолдану қаупімен, —      

мүлкі тәркіленіп немесе онсыз алты жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.      

3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, жасалған іс-әрекеттер:      

а) ұйымдасқан топ;      

б) ірі мөлшердегі есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты;      

в) өмірге немесе денсаулыққа қауіпті зорлық-зомбылықты қолдану арқылы немесе осындай зорлық-зомбылықты қолдану қаупімен, —      

мүлкі тәркіленіп, сегіз жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

     Бұл қылмыстың қоғамдық қауіптілігі меншік қатынастарына зиян келтіруден емес, адам денсаулығына айтарлықтай зиян келтіруден көрінеді.      

Қылмыс нысаны-халықтың денсаулығы. Меншік қатынастары есірткі немесе психотроптық заттарды ұрлау немесе бопсалау кезінде қосымша тікелей объект бола алады.      

Қылмыстың объективті жағы есірткі немесе психотроптық заттарды ұрлау немесе бопсалау болып табылады. ҚР ҚК 260-бабы Есірткі құралдары мен психотроптық заттарды ұрлау деп оларды кез келген тәсілмен (жасырын, ашық, алдау немесе сенімді теріс пайдалану арқылы) құқыққа қайшы иемдену және кінәлі немесе басқа адамдардың пайдасына жүгіну түсініледі. Есірткі құралдары мен психотроптық заттарды бопсалау оларды зорлық-зомбылық қолдану не бөтеннің мүлкін жою немесе бүлдіру қаупімен, сондай-ақ жәбірленушінің немесе оның жақындарының құқықтарына немесе заңды мүдделеріне елеулі зиян келтіруі мүмкін Мәліметтерді тарату қаупімен беру туралы талапты білдіреді.      

Қылмыс үшін жауапкершілік кез келген ұйымдар мен мекемелерден, сондай-ақ оларды заңды немесе заңсыз иеленетін жекелеген азаматтардан есірткі құралдары мен психотроптық заттарды ұрлау не бопсалау жағдайында туындайды. Есірткі заттарын ұрлау қорғалатын алқаптардан құрамында есірткі бар өсімдіктерді жинауды да құрайды. Есірткі немесе психотроптық заттарды ұрлау, егер кінәлі адам осы құралдарды немесе заттарды алып қойса және оның өз қалауы бойынша билік етуге немесе пайдалануға нақты мүмкіндігі болса, яғни бұл қылмыс материалдық құрамға қатысты болса, аяқталды деп саналады. Есірткі немесе психотроптық заттарды бопсалауды тапсыру туралы талап қойылған сәттен бастап аяқталған қылмыс деп санаған жөн.    

Қылмыс субъектісі-14 жасқа толған адам.    

Қылмыстың субъективті жағы тікелей ниет түріндегі кінәмен сипатталады. Адам есірткіге немесе психотроптық заттарға қатысты өз әрекеттерінің заңсыздығын біле отырып, осы әрекеттерді жасағысы келеді.      

Есірткі құралдарын немесе психотроптық заттарды ұрлау не бопсалау, егер оларды алдын ала сөз байласу бойынша адамдар тобы ("а" тармағы), бірнеше рет ("б" тармағы), өзінің қызметтік жағдайын ("в" тармағы) пайдалана отырып, күш қолдану арқылы жасаса, осы баптың 2-бөлігі бойынша жоғары жауаптылыққа әкеп соғады. немесе осындай зорлық-зомбылықты қолдану қаупімен (ҚР ҚК 260-бабы 2-бөлігінің "г" тармағы). Алғашқы екі белгі алдыңғы қылмысты талдау кезінде қарастырылды. Адамның өзінің қызметтік жағдайын пайдалана отырып жасаған ұрлығына не бопсалауына келетін болсақ, олар деп мемлекеттік немесе мемлекеттік емес ұйымдарда қызметте тұрған адамның аталған әрекеттерді жасауы түсінілуі керек. Олар шенеунік те, шенеунік те болмауы мүмкін.      

Өмірге немесе денсаулыққа қауіпті емес зорлық-зомбылық деп ұрып-соғу, соққы беру, шектеу немесе бас бостандығынан айыру және денсаулыққа айтарлықтай зиян келтірмеген басқа да зорлық-зомбылық әрекеттері арқылы көрінетін физикалық зорлық-зомбылық түсініледі. Зорлық-зомбылық, егер ол ұрлау немесе бопсалау кезінде жәбірленушінің денсаулығына зиян келтірудің нақты мүмкіндігін тудырған жағдайда да болады. Ұрлау немесе бопсалау кезінде зорлық-зомбылықты қолдану қаупі адамның өміріне немесе денсаулығына қауіп төндірмейтін физикалық зорлық-зомбылықты қолдану қаупін білдіреді. Қауіп нақты, дереу болуы керек, яғни қарсыласуға деген ерік-жігерді бірден бұзуға қабілетті.      

Талданатын қылмыстың ерекше білікті түрлері: оны ұйымдасқан топтың ("а" тармағы) есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде ("б" тармағы) өміріне немесе денсаулығына қауіпті зорлық-зомбылықты қолдана отырып немесе осындай зорлық-зомбылықты қолдану қаупімен жасауы (260-баптың 3-бөлігінің "в" тармағы ҚР ҚК). Өмірге немесе денсаулыққа қауіпті зорлық - зомбылықты қолдану жәбірленушінің денсаулығына жеңіл, орташа ауырлықтағы зиян келтіруден көрінеді. Есірткі құралдарын немесе психотроптық заттарды ұрлау немесе бопсалау нәтижесінде жәбірленушінің денсаулығына ауыр зиян келтіру тек ұрлау құрамымен қамтылмайды, сондықтан ҚК-нің 260-бабы 3-бөлігінің "в" тармағы және Қазақстан Республикасы ҚК-нің 103-бабы бойынша сараланады.

Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ұлттық Жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі И. Ш. БОРЧАШВИЛИДІҢ Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне 2007 жылғы түсініктемесі                  

Актінің өзгертілген күні: 02.08.2007 актінің қабылданған күні: 02.08.2007 қабылданған орны: жоқ актіні қабылдаған Орган: 180000000000 әрекет аймағы: 100000000000 норма шығарушы орган берген НҚА тіркеу нөмірі: 167 акт мәртебесі: new құқықтық қатынастар саласы: 028000000000 акт нысаны: COMM Заң күші: 1900 акт тілі: rus

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы