Ресми құжат ұғымының анықтамасы
Ресми құжат-бұл жеке немесе заңды тұлға жасаған және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес ресімделген құжат. Ол оған заңды күш беретін және оны құқықтық қатынастарда пайдалануға мүмкіндік беретін тәртіппен куәландырылған.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 3-бабының 28-1-тармағы "ресми құжат" ұғымын заңнамада белгіленген тәртіппен ресімделген және куәландырылған жеке немесе заңды тұлға жасаған құжат ретінде айқындайды. Бұл ресми құжат заңды күшіне ие болу және құқықтық қатынастарда осындай деп танылу үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген бірқатар талаптарға сәйкес келуі тиіс дегенді білдіреді.
Ресми құжаттың негізгі сипаттамалары:
1. "Жеке немесе заңды тұлға құру". Бұл дегеніміз, жеке азаматтар да, ұйымдар да заңнамада қарастырылған функцияларды орындайтын болса, Ресми құжаттар жасай алады.
2. "Белгіленген тәртіппен рәсімдеу". Заңнама құжаттарды рәсімдеу ережелерін анықтайды: құжатқа заңды күш беру үшін сақталуы тиіс мазмұнға, құрылымға және деректемелерге қойылатын ресми талаптар.
3. "Куәлік". Құжат қол қоюды, мөрді немесе түпнұсқалықты растаудың басқа түрлерін қамтуы мүмкін екендігі куәландырылуы керек.
Ресми құжаттардың мысалдары:
- Паспорт, жеке куәлік;
- Мемлекеттік органдар берген анықтамалар (мысалы, соттылығы туралы анықтама);
- Нотариус куәландырған шарттар;
- Ресми есептер мен актілер (мысалы, мемлекеттік тексеру актілері).
Ресми құжаттарды реттейтін заңнамалық актілер мен нормативтік актілер:
1. "Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі". Ол ресми құжаттарға қатысты іс жүргізу мен құжат айналымының көптеген аспектілерін реттейді.
2. "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы-Осы Заң нормативтік құқықтық құжаттарды ресімдеуді және куәландыруды реттейді.
3. "Нотариат туралы" Қазақстан Республикасының Заңы-шарттар, өсиеттер, сенімхаттар сияқты нотариустардың ресми құжаттарды куәландыру қағидаларын белгілейді.
4. "Электрондық құжаттама және электрондық цифрлық қолтаңба туралы" Қазақстан Республикасының Заңы-ресми құжаттарды ресімдеуді және электрондық нысанда пайдалануды реттейді.
Ресми құжаттармен байланысты қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілік:
- "Жалған құжаттарды, мөртабандарды, мөрлерді, бланкілерді, почта төлемінің мемлекеттік белгілерін, мемлекеттік наградаларды қолдан жасау, дайындау немесе өткізу (ҚР ҚК 385 — бабы) - Көрінеу жалған құжаттарды дайындағаны немесе пайдаланғаны үшін жауапкершілікті көздейді.
- "Лауазымдық өкілеттіктерді теріс пайдалану (ҚР ҚК 361 — бабы) - ресми құжаттарды дұрыс ресімдемеуге немесе пайдакүнемдік мақсатта пайдалануға байланысты қылмыс.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Қаулылары:
- Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2006 жылғы 20 сәуірдегі N4 нормативтік қаулысы. "Қылмыстық істер бойынша дәлелдемелерді бағалаудың кейбір мәселелері туралы.
- Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2017 жылғы 29 маусымдағы №6 нормативтік қаулысы. Алаяқтық істері бойынша сот практикасы туралы
Қорытынды:
Қазақстан Республикасының Қылмыстық құқығындағы ресми құжат, егер ол белгіленген нормаларға сәйкес ресімделсе және куәландырылса, күші бар құқықтық қатынастардың маңызды құралы болып табылады. Бұл нормаларды бұзу қылмыстық жауапкершілікке әкелуі мүмкін, әсіресе жалған немесе тиісінше ресімделмеген жағдайларда.
Назар аударыңыз!
«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.
Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.
Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы