306-бапқа түсініктеме. ҚР ҚК халықаралық ұшу ережелерін Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексін бұзу

     1. Рұқсатта көрсетілген маршруттарды, қону орындарын, әуе қақпаларын, ұшу биіктігін сақтамау немесе халықаралық ұшу ережелерін өзге де бұзу, —      

бес жүзден бір мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға немесе сотталған адамның бес айдан бір жылға дейінгі кезеңдегі жалақысы немесе өзге де табысы мөлшерінде не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарымен не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не үш айдан алты айға дейінгі мерзімге қамауға алуға не одан айыруға жазаланады белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен үш жылға дейін немесе онсыз айналысу құқығынан айыра отырып, үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру.      

2. Адамның өліміне немесе басқа да ауыр зардаптарға әкеп соққан сол әрекеттер, —      

үш жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

     Қылмыстың қоғамдық қауіптілігі оны жасау кезінде адамдардың өміріне немесе денсаулығына, не әуе кемесіне зиян келтірілетіндігінде көрінеді.      

Халықаралық деп 1993 жылғы 13 қаңтардағы "ҚР Мемлекеттік шекарасы туралы" ҚР Заңымен регламенттелетін ҚР әуе шекарасының басқа мемлекеттермен қиылысуымен әуе кемесінің ұшуы аталады. изм. және қосымша); ҚР Президентінің 1995 жылғы 20 желтоқсандағы "ҚР әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" заң күші бар Жарлығымен (елшісінен бастап). изм. және қосымша), ҚР Әуе Кодексімен, ҚР Үкіметінің 1997 жылғы 28 ақпандағы "ҚР әуе кеңістігін пайдалану туралы ереже" қаулысымен. Осы қылмыстың белгілерін анықтау үшін жоғарыда аталған нормативтік актілерге жүгіну керек.      

Әуе кемелері ұшудың арнайы бөлінген әуе дәліздерінде ҚР Мемлекеттік шекарасын кесіп өтеді. ҚР Мемлекеттік шекарасының көрсетілген дәліздерден тыс ұшуына республикалық құзыретті органдардың рұқсаты бойынша ғана жол беріледі.      ҚР Президентінің жоғарыда аталған Жарлығының 2-бабында Қазақстан Республикасына ҚР құрлық және су аумағы мен оның аумақтық суларының үстінде орналасқан әуе кеңістігінің үстінен толық және айрықша егемендік тиесілі екендігі айтылған. ҚР әуе кеңістігі мемлекеттік меншікте және оның мемлекеттік аумағының бір бөлігі болып табылады.       Әуе кемелерінің ведомстволық тиістілігіне қарамастан ұшуы мынадай шарттардың негізінде және оларға сәйкес арнайы белгіленген халықаралық әуе трассалары мен маршруттары бойынша орындалады:      

а) ҚР халықаралық шарты;      

б) заңнамада белгіленген тәртіппен құзыретті органдар беретін біржолғы ұшуларды орындауға арналған арнайы рұқсат. Бұдан басқа, әуе кемесі азаматтық әуе кемелерінің мемлекеттік тізілімінде тіркелуге тиіс.      

Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы қоғамдық қатынастар қылмыстың тікелей объектісі болып табылады.      Қылмыстың объективті жағы рұқсатта көрсетілген ұшу маршрутын, қону орындарын, берілген биіктікті, әуе қақпасын және т. б. сақтамауынан көрінетін әрекетпен сипатталады.      

Халықаралық ұшу ережелерін өзге де бұзушылықтар деп мерзімі өткен рұқсатпен шекараны кесіп өту, алыс байланысты ажырату және т. б. түсініледі.      

ҚК-нің 306-бабының 1-бөлігінде көзделген қылмыс халықаралық ұшу қағидаларының тиісті тармақтарын бұзатын іс-әрекет жасалған кезден бастап аяқталған болып есептеледі.      

Халықаралық ұшу ережелерін бұзғаны үшін жауапкершілік техникалық себептер бойынша мәжбүрлі қону, жолаушылардан немесе экипаж мүшелерінен біреуге шұғыл медициналық көмек көрсету қажеттілігі, күрделі метеорологиялық жағдайлар, сондай-ақ дүлей зілзала салдарынан алып тасталады. Мұндай жағдайларда әрекет негізделген тәуекел немесе төтенше қажеттілік ретінде қарастырылады.      

Қылмыс субъектісі-арнайы, олар халықаралық ұшу ережелерін сақтауға жауапты әуе кемесі экипажының мүшелері бола алады.      

Қылмыстың субъективті жағы тікелей немесе жанама ниет түрінде кінәнің қасақана түрімен сипатталады. Кінәлі өзінің іс-әрекетінің әлеуметтік қауіпті сипатын біледі, зиянды салдардың басталуын болжайды және олардың басталуын қалайды (тікелей ниет), немесе бұл салдардың басталуын қаламайды, бірақ саналы түрде мойындайды, сонымен қатар оларға немқұрайлы қарайды (жанама ниет).      

Қылмыстық кодекстің 306-бабының 2-бөлімінде көзделген қылмыс адамның (жәбірленушінің) қайтыс болуы немесе өзге де ауыр зардаптар түріндегі қоғамдық қауіпті салдарлар басталған сәттен бастап аяқталған деп есептелуі тиіс.      

ҚК-нің 306-бабының 2-бөлігінің мағынасы бойынша өзге де ауыр зардаптар деп көрсетілген әрекеттерді жасау нәтижесінде жәбірленушінің денсаулығына ауыр немесе орташа ауырлықтағы зиян келтіру, екі және одан да көп адамның қаза табуы не әуе кемесінің зақымдануы немесе қирауы түсінілуі тиіс.

Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ұлттық Жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі И. Ш. БОРЧАШВИЛИДІҢ Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне 2007 жылғы түсініктемесі                  

Актінің өзгертілген күні: 02.08.2007 актінің қабылданған күні: 02.08.2007 қабылданған орны: жоқ актіні қабылдаған Орган: 180000000000 әрекет аймағы: 100000000000 норма шығарушы орган берген НҚА тіркеу нөмірі: 167 акт мәртебесі: new құқықтық қатынастар саласы: 028000000000 акт нысаны: COMM Заң күші: 1900 акт тілі: rus

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы