352-бапқа түсініктеме. Аудармашыға Қазақстан Республикасының қылмыстық процестік кодексінің құқықтары мен міндеттерін түсіндіру
Егер сот отырысына қатысу үшін аудармашы шақырылса, төрағалық етуші аудармашы ретінде кімнің қатысатынын хабарлайды және оған осы Кодекстің 81-бабында көзделген құқықтарын, міндеттерін түсіндіреді.
Аудармашыны төрағалық етушіге көрінеу қате аударма жасағаны үшін қылмыстық жауаптылық туралы ескертеді, ол туралы оған жазылым іріктеліп алынады, ол сот отырысының хаттамасына қоса тіркеледі. Аудармашыға өз міндеттерін орындаудан жалтарған жағдайда оған осы Кодекстің 160-бабында белгіленген тәртіппен ақшалай өндіріп алу қолданылуы мүмкін екендігі туралы да ескертіледі.
1.Сот іс материалдарын зерделеп, сот ісін жүргізу тілін айқындай отырып, қылмыстық сот ісін жүргізуге қатысушы адамдарды сот келісімінің басқа тілде болатын бөлігін сот ісін жүргізу тіліне өтеусіз негізде аударуды қамтамасыз ету үшін аудармашыны шақыру туралы мәселені шешеді.
Іске қатысатын, сот ісін жүргізу тілін білмейтін немесе жеткіліксіз меңгерген адамдар сотта өздері меңгерген тілде айғақтар беруге құқылы.
2.Процеске қатысушыларға тапсыруға жататын соттың іс жүргізу құжаттарының аудармасының куәландырылған көшірмесі құжатпен бірге сот ісін жүргізу тілінде табыс етілуге тиіс.
3.Сот процеске қатысушыларға аудармашының сот талқылауына қатысқаны туралы хабарлайды, аудармашының жеке басын куәландырады, оған осы Кодекстің 81-бабында көзделген құқықтарды, міндеттерді түсіндіреді.
Аудармашы ретінде іске мүдделі емес тұлғаға жол беріледі. Естімейтін, нашар еститін, үнсіз адамдардың қатысуымен іс жүргізу әрекеттерін жүргізу қажет болатын қылмыстық істер бойынша "жестау тілі"деп аталатын үнсіз немесе саңырау адамның белгілерін түсінетін сурдоаудармашылар тартылады.
4.Аудармашы мен сурдоаудармашы өзі жүзеге асыратын аударманы нақтылау үшін сұрақтар қоя алады, тиісті бөлігінде сот отырысының хаттамасымен таныса алады, өз ескертулерін енгізе алады.
Аудармашы, сурдоаудармашы, егер оның аударма сотында жүзеге асыру үшін білімі жеткіліксіз болса, сотқа қатысудан бас тартуға, егер бұл әрекеттер оның лауазымдық міндеттеріне жатпаса, жүзеге асырылған аударым үшін ақы алуға, сондай-ақ оның сотқа қатысуына байланысты шығыстарды өтеуге, қауіпсіздік шараларын қабылдау туралы сот алдында өтініш жасауға құқылы.
Аудармашы шақыру бойынша сотқа келуге, тиісті аударманы жүзеге асыруға, процестік құжаттардың дұрыс аударылғанын өз қолымен куәландыруға, аудармашы функциясының орындалуына байланысты өзіне белгілі болған мәліметтерді жария етпеуге, сот отырысы кезінде тәртіпті сақтауға міндетті.
Аудармашыны сот көрінеу қате аударма жасағаны үшін қылмыстық жауаптылық туралы ескертеді, бұл туралы ол сотқа сот талқылауының хаттамасына қоса тіркелетін жазылым береді.
Сондай-ақ аудармашыға келуден бас тартқаны немесе жалтарғаны немесе өз міндеттерін дәлелсіз себептермен орындаудан жалтарғаны үшін ақшалай өндіріп алу түріндегі оның жауапкершілігі туралы ескертіледі.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу кодексіне түсініктемесі
Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы
