626-бапқа түсініктеме. Қазақстан Республикасының қылмыстық процестік кодексін келісу ісіндегі сот шешімдері
Келісу ісінде процестік келісімді қарау қорытындылары бойынша сот мыналардың бірін шығарады
дәлелді шешімдер:
1) Егер келісу ісін қолдануға негіздер болмаса, қылмыстық істі прокурорға қайтару туралы қаулы;
2) Егер сот қылмыстың біліктілігімен, азаматтық талап қою мөлшерімен не процестік келісімде көрсетілген жаза түрімен немесе мөлшерімен келіспесе, қылмыстық істі жаңа процестік келісім жасасу үшін прокурорға қайтару туралы қаулы;
3) егер сотта сотталушының кінәсіне күмән туындаса, келісу ісін жүргізу тәртібімен істі қараудан бас тарту туралы және қылмыстық істі прокурорға қайтару туралы қаулы;
4) Егер осы Кодекстің 35-бабында санамаланған мән-жайлар анықталса, қылмыстық іс бойынша іс жүргізуді тоқтату туралы қаулы;
5) процестік келісімге сәйкес сотталушыға жаза тағайындаумен, азаматтық талап қою және басқа да жазалар бойынша шешіммен айыптау үкімі.
Сот осы баптың бірінші бөлігінің 1) және 3) тармақтарында көрсетілген қаулы шығарған жағдайда, қылмыстық іс жалпы тәртіппен тергеп-тексеру жүргізу үшін прокурорға қайтарылады.
Тараптар қылмыстың саралануы, азаматтық талап қоюдың мөлшері не жазаның түрі немесе мөлшері мәселелері жөніндегі сот қаулысына сәйкес жаңа процестік келісім жасасқаннан кейін прокурор қылмыстық істі жаңа процестік келісіммен бірге оны келісу ісінде қарау үшін сотқа жібереді.
Жаңа процестік келісіммен келіспеген жағдайда судья істі келісу ісінде қараудан бас тарту туралы қаулы шығарады және сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жалпы тәртіппен жүзеге асыру үшін қылмыстық істі прокурорға жібереді.
1.Түсіндірме мақалада заң шығарушы істің нақты мән-жайларына байланысты істі келісу ісінде қарау нәтижелері бойынша сот қабылдауға құқылы шешімдердің түрлерін тізімдейді.
Айыптау үкімі соңғы орында тұрған соттың болжамды шешімдерінің тізімінің дәйектілігіне назар аудару керек.
2.Осы баптың бірінші бөлігінде соттың келісу ісінде басқа ештеңені емес, процестік келісімді қарауы туралы айтылады. Алайда, бұл соттың көзқарасы тек іс жүргізу келісімінің мәтінімен және оны жасау тәртібімен шектеледі дегенді білдірмейді.
Кеңесу бөлмесінде судья іс жүргізу келісімін жасасу кезінде заң бұзушылықтардың бар-жоғын тағы бір рет тексереді.
Істегі материалдар бойынша судья кеңесу бөлмесінде қылмыстың саралануы және азаматтық талап қоюдың мөлшері, сотталушының іс жүргізу келісімінде көрсетілген жазаның түрі мен мөлшерінің сотталушыға тағайындалуы мүмкін әрекетіне және жеке басына сәйкестігі мәселелерін де қарайды. Осы мәселелерді талқылау кезінде судья осы Кодекстің 423-бабына түсініктемеде көрсетілген мән-жайларды ескереді.
Осы баптың бірінші бөлігінің 1)-3) тармақтарында көрсетілген мән-жайлар анықталған кезде судья қылмыстық істі прокурорға жіберу туралы қаулы шығарады:
1) істі жалпы тәртіппен тергеп-тексеру жүргізу үшін келісу ісін қолдану үшін негіздердің болмауына байланысты;
2) Егер сот қылмыстың біліктілігімен, азаматтық талап қою мөлшерімен не процестік келісімде көрсетілген жаза түрімен немесе мөлшерімен келіспесе, жаңа процестік келісім жасасу үшін;
3) егер сотта сотталушының кінәсіне күмән туындаған болса, келісу ісін жүргізу тәртібімен істі қараудан бас тартуға байланысты істі жалпы тәртіппен тергеп-тексеру жүргізу үшін қылмыстық істі қайтару туралы прокурор.
Сот сотталушының кінәсіне күмән болған кезде ақтау үкімін шығаруға құқылы емес. Мұндай жағдайларда ол істі келісу ісін қараудан бас тарту және істі прокурорға қайтару туралы қаулы шығарады.
3.Тек екі жағдайда ғана судья істі келісу ісінде қарау қорытындылары бойынша істің мәні бойынша шешім қабылдайды:
а) осы Кодекстің 35-бабында аталған мән-жайлар болған кезде сот қылмыстық іс бойынша іс жүргізуді тоқтату туралы қаулы шығарады;
б) сот іс жүргізу келісіміне сәйкес сотталушыға жаза тағайындаумен, азаматтық талап қою және басқа да жазалар бойынша шешіммен айыптау үкімін шығарады.
Келісу ісінде істі қарау кезінде ҚК-нің 67-бабын қолдану алынып тасталады, өйткені бұл норма ынтымақтастық туралы іс жүргізу келісімін жасасқан, ол жасалғаннан кейін өзіне қабылданған міндеттемелерді орындаған адамдарға қатысты. Кінәні мойындау туралы мәміле түрінде іс жүргізу келісімін жасасқан адамдарға келетін болсақ, олар келісім шарттарын алдын-ала орындай алмайды, өйткені. бұл іс жүргізу келісімін алдымен сот келісу ісінде қарайды, содан кейін сот тиісті сот актісін шығарады, мысалы, үкім, ол заңды күшіне енгеннен кейін сотталушы оны орындайды.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу кодексіне түсініктемесі
Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы