Қызметтер үшін төлем тек компанияның шотына төленеді. Сізге ыңғайлы болу үшін біз Kaspi RED / CREDIT /БӨЛІП ТӨЛЕУДІ іске қостық 😎

Басты бет / Жарияланымдар / Шартты соттауды жою

Шартты соттауды жою

АMANAT партиясы және Заң және Құқық адвокаттық кеңсесінің серіктестігі аясында елге тегін заң көмегі көрсетілді

Шартты соттауды жою

🔷 1. Мақаланың құқықтық мәні

ҚР ҚК 64-бабы шартты соттауды жоюдың негіздері, тәртібі мен салдарын реттейді. Бұл норма:

  • сотталған адамның адал мінез-құлқын ынталандыруға;
  • шартты соттау талаптарының бұзылуына ден қоюға;
  • мемлекеттің сенімі мен адамның түзелгенін дәлелдеу міндеті арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз етуге бағытталған.

🔹 Бұл баптың қолданылуы пробациялық бақылау институтымен тығыз байланысты (ҚК 63-бап, 44-бап, ҚР «Пробация туралы» заңы).

🔷 2. Баптың бөліктері бойынша түсініктеме

🔹 1-бөлік. Шартты соттауды мерзімінен бұрын жою және соттылықты алып тастау

Егер сотталған адам өз тәртібімен түзелгенін дәлелдесе, сот шартты соттауды жойып, соттылықты мерзімінен бұрын алып тастай алады.

📌 Талаптар:

  • пробациялық мерзімнің кемінде жартысы өтуі тиіс;
  • пробация органының оң қорытындысы;
  • бұзушылықтар мен әкімшілік құқық бұзушылықтардың болмауы.

🔸 Сот тәжірибесі:

Кәмелетке толмаған адам 1 жылға шартты сотталған. Ол оқуда үлгілі болып, барлық талаптарды орындаған. 7 ай өткен соң пробация инспекторының ұсынысы бойынша сот шартты соттауды жойып, соттылықты алып тастады.

🔹 2-бөлік. Пробациялық бақылау мерзімін ұзарту (1 жылдан аспауы тиіс)

🔹 Автоматты түрде емес, пробация органының ұсынысы бойынша, елеусіз бұзушылықтар кезінде қолданылады:

Ұзартуға негізТүсініктеме
1) Қоғамдық тәртіпке, өнегеге, отбасына, тұлғаға қарсы әкімшілік құқық бұзушылықтарМысалы: ұсақ бұзақылық, тұрмыстық зорлық
2) Пробация тәртібін бұзуКелмеу, білезікті бүлдіру, хабарсыз көшу
3) Қылмыстық теріс қылық жасауМысалы: ұсақ ұрлық, қорлау

📌 Сот пробациялық бақылауды 1 жылға дейін ұзарта алады, бірақ шартты соттауды нақты жазаға ауыстырмайды.

🔹 3-бөлік. Жүйелі бұзушылықтар болған кезде шартты соттауды жою

🔸 Қолданылады, егер:

  • үкіммен жүктелген міндеттер орындалмаса;
  • 2-бөлікте көрсетілген бұзушылықтар қайталанса;
  • пробациялық бақылаудан әдейі жалтару орын алса.

🔹 Салдары: сот шартты соттауды жойып, бұрынғы үкіммен тағайындалған жазаны орындауға жібереді.

📌 Кәмелетке толмағандарға қатысты пробациялық бақылау мерзімін тағы 1 жылға дейін ұзартуға рұқсат етіледі.

🔸 Сот тәжірибесі:

Азамат X. пробация талаптарын бірнеше рет бұзып, екі мәрте тіркеуге келмеген. Сот шартты соттауды жойып, бұрын тағайындалған 2 жыл бас бостандығынан айыру жазасын орындауға жіберді.

🔹 4-бөлік. Абайсызда немесе жеңіл дәрежедегі қасақана жаңа қылмыс жасау

🔹 Бұл жағдайда шартты соттауды жою туралы шешімді сот өзі қабылдайды. Ол:

  • жаңа қылмыстың сипатын;
  • кінәлінің тұлғасын;
  • пробация кезеңіндегі мінез-құлқын бағалайды.

📌 Ерекше ереже: кәмелетке толмағандар үшін – орташа ауырлықтағы қылмыс жасалса да, сот шартты соттауды сақтап қалуға құқылы.

🔹 5-бөлік. Орташа, ауыр немесе аса ауыр қасақана қылмыс жасау

🔸 Бұл жағдайда сот міндетті түрде:

  • шартты соттауды жояды;
  • және үкімдердің жиынтығы бойынша жаза тағайындайды (ҚК 60-бабы бойынша).

📌 Принцип: екінші мүмкіндік берілген тұлға ауыр қылмыс жасаған жағдайда – мемлекеттің сенімінен айырылады.

🔸 Мысал:

Шартты түрде ұрлық (ҚК 188-бап) үшін сотталған адам пробация кезінде қарақшылық (ҚК 192-бап 1-бөлік) жасайды. Сот шартты соттауды жойып, қарақшылық үшін 6 жыл, бұрынғы үкім бойынша 2 жыл қосып, барлығы 8 жыл бас бостандығынан айыру жазасын тағайындайды.

🔷 3. Басқа нормалармен өзара байланысы

НормаМазмұны
ҚК 63-бапШартты соттау
ҚК 44-бапПробациялық бақылау тағайындау
ҚК 60-бапҮкімдердің жиынтығы бойынша жаза тағайындау
ҚР «Пробация туралы» заңыСотталғандардың құқықтары мен міндеттері, инспектордың өкілеттігі
ҚК 85-бапКәмелетке толмағандарға арналған тәрбиелік ықпал ету шаралары
ҚК 55, 56-баптарЖағдайды жеңілдететін және ауырлататын мән-жайлар

🔷 4. Халықаралық стандарттар

🔹 БҰҰ-ның Бостандықты шектеудің балама шаралары туралы ережелері (Токио ережелері):

  • шартты соттауды жою – соңғы шара ретінде қаралуы тиіс;
  • басты назар – тұлғаны оңалтуға бағытталуы керек.

🔹 Адам құқықтары жөніндегі Еуропалық сот (Khоdоrkоvskiy және Lebedev v. Russia ісі):

  • шартты соттау талаптарының бұзылуы дәлелденуі және негізделуі қажет;
  • шартты жаза орнына нақты жаза тағайындау – болжамды әрі әділ болуы тиіс.

🔷 5. Қорытынды

ҚР ҚК 64-бабы әділдікті қалпына келтіру мен екінші мүмкіндік беру арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз ететін теңгерімді тәсілді ұсынады:

🔸 Бұл норма:

  • сотталған адамның оң мінез-құлқын ынталандыруға;
  • пробация шеңберінде тиісті мінез-құлықты қамтамасыз етуге;
  • шарттарды бұзу мен қайталап қылмыс жасаған жағдайда жаза қолдануға мүмкіндік береді.

🔹 Сонымен қатар, кәмелетке толмағандарға – осал санат ретінде – көбірек икемділік пен құқықтық қорғау тетіктері көзделген.

Назар аударыңыз!

«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.

Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085. 

Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы

64-бап. Шартты түрде соттаудың күшiн жою  ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының

64-бап. Шартты түрде соттаудың күшiн жою ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан РеспубликасыныңЕгер шартты түрде сотталған адам пробациялық бақылау мерзiмi өткенге дейiн өз мінез-...

Толық оқу »

Комментарий к статье Статья 64. Отмена условного осуждения или продление испытательного срока УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан

Комментарий к статье Статья 64. Отмена условного осуждения или продление испытательного срока УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан 1. Если до истечения испытательно...

Толық оқу »

Сроки предоставления декларантом таможенному органу документов и сведений при таможенном декларировании условного выпуска товаров не регламентированы таможенным законодательством

Сроки предоставления декларантом таможенному органу документов и сведений при таможенном декларировании условного выпуска товаров не регламентированы таможенным законодательст...

Толық оқу »

Шартты түрде мерзімінен бұрын босату және тағайындалған жазаны неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру туралы мәселені шешу кезінде сотталушының мінез-құлқындағы оң өзгерістерді бағалау қажет

Шартты түрде мерзімінен бұрын босату және тағайындалған жазаны неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру туралы мәселені шешу кезінде сотталушының мінез-құлқындағы оң өзгерістерді...

Толық оқу »

10-бап. Сәйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмдерiнен сәйкестендiру нөмiрiн алып тастау немесе шартты түрде алып тастау  Сәйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмдерi туралы Заңы

10-бап. Сәйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмдерiнен сәйкестендiру нөмiрiн алып тастау немесе шартты түрде алып тастауСәйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмдерi туралы...

Толық оқу »

169-бап. Шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатылған адамның мінез-құлқын пробациялық бақылау Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексі

169-бап. Шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатылған адамның мінез-құлқын пробациялық бақылау Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексі       1. Жазасын өтеуден шартты...

Толық оқу »

176-бап. Шартты түрде сотталған адамның жауаптылығы Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексі

176-бап. Шартты түрде сотталған адамның жауаптылығы Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексі       1. Егер шартты түрде сотталған адам:       1) сол үшін өзiне әкi...

Толық оқу »

Комментарий к статье 553. Нарушение порядка пользования и (или) распоряжения ограниченными в пользовании и (или) распоряжении товарами, а также условно выпущенными товарами и транспортными средствами Кодекса Республики Казахстан Об административных правонарушениях

Комментарий к статье 553. Нарушение порядка пользования и (или) распоряжения ограниченными в пользовании и (или) распоряжении товарами, а также условно выпущенными товарами и...

Толық оқу »

480-бап. Жазадан шартты түрде мерзімінен бұрын босату немесе жазаның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жеңiл жазамен ауыстыру туралы мәселелерді қарау ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

480-бап. Жазадан шартты түрде мерзімінен бұрын босату немесе жазаның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жеңiл жазамен ауыстыру туралы мәселелерді қарау ҚР ҚПК Қазақстан Республикасыны...

Толық оқу »

Жазаны өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатудың, жазаның өтелмеген бөлігін жазаның неғұрлым жеңіл түріне ауыстырудың және тағайындалған жаза мерзімін қысқартудың сот практикасы туралы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2015 жылғы 2 қазандағы № 6 нормативтік қаулысы.

Жазаны өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатудың, жазаның өтелмеген бөлігін жазаның неғұрлым жеңіл түріне ауыстырудың және тағайындалған жаза мерзімін қысқартудың сот пр...

Толық оқу »

Судебная практика об замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания а также условно-досрочном освобождении от отбывания наказания

Судебная практика об замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания а также условно-досрочном освобождении от отбывания наказания В соответствии с планом работ...

Толық оқу »

174-бап. Шартты түрде сотталған адамдарға пробациялық бақылауды жүзеге асыру және оларға әлеуметтiк-құқықтық көмек көрсету тәртiбi Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексі

174-бап. Шартты түрде сотталған адамдарға пробациялық бақылауды жүзеге асыру және оларға әлеуметтiк-құқықтық көмек көрсету тәртiбi Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару к...

Толық оқу »

553-бап. Пайдаланылуы және (немесе) билiк етілуі шектелген тауарларды, сондай-ақ шартты түрде шығарылған тауарлар мен көлiк құралдарын пайдалану және (немесе) оларға билiк ету тәртiбiн бұзу Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының Кодексі

553-бап. Пайдаланылуы және (немесе) билiк етілуі шектелген тауарларды, сондай-ақ шартты түрде шығарылған тауарлар мен көлiк құралдарын пайдалану және (немесе) оларға билiк ету...

Толық оқу »

554-бап. Шартты түрде шығарылған тауарлардың жекелеген санаттарына қатысты өтпелі ережелер Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы кодексі

554-бап. Шартты түрде шығарылған тауарлардың жекелеген санаттарына қатысты өтпелі ережелер Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы кодексі       Осы Кодекс қолдан...

Толық оқу »

400-бап. Тауарлар шығарылғаннан кейін шартты түрде шығарылған тауарларға қатысты кедендік бақылау ерекшеліктері Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы кодексі

400-бап. Тауарлар шығарылғаннан кейін шартты түрде шығарылған тауарларға қатысты кедендік бақылау ерекшеліктері Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы кодексі   ...

Толық оқу »

203-бап. Жер қойнауын пайдалану (отын-энергетикалық сектор) саласындағы шартты түрде шығарылған тауарлармен операциялар жасаудың ерекшеліктері Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы кодексі

203-бап. Жер қойнауын пайдалану (отын-энергетикалық сектор) саласындағы шартты түрде шығарылған тауарлармен операциялар жасаудың ерекшеліктері Қазақстан Республикасындағы кеде...

Толық оқу »

Комментарий к статье 480. Рассмотрение вопросов об условно-досрочном освобождении от наказания или замене неотбытой части наказания более мягким наказанием Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан

Комментарий кстатье 480. Рассмотрение вопросов об условно-досрочном освобождении от наказания или замене неотбытой части наказания более мягким наказаниемУголовно-процессуальн...

Толық оқу »

Сотталғандардың шартты түрде мерзімінен бұрын босату ШМБ немесе жазаның неғұрлым жұмсақ түрімен ауыстыру ЖЖА өтінішхаттарын жәбірленушілердің қатысу мәселелері

Сотталғандардың шартты түрде мерзімінен бұрын босату ШМБ немесе жазаның неғұрлым жұмсақ түрімен ауыстыру ЖЖА өтінішхаттарын жәбірленушілердің қатысу мәселелеріҚПК 480-бабының...

Толық оқу »

Шартты түрде мерзімінен бұрын босату ШМБ немесе жазаны оның неғұрлым жұмсақ түрімен немесе ЖЖА ауыстыру туралы өтінішті қарау кезінде сотталушының жеке ерекшеліктерін және материалдардың нақты мән жайларын ескеру қажет

Шартты түрде мерзімінен бұрын босату ШМБ немесе жазаны оның неғұрлым жұмсақ түрімен немесе ЖЖА ауыстыру туралы өтінішті қарау кезінде сотталушының жеке ерекшеліктерін және мат...

Толық оқу »