Заңды тұлғаны тіркеуді (қайта тіркеуді) жарамсыз деп тану негізінде заңды тұлғаларды тарату
ҰК 19-бабы 1-тармағының 10) тармақшасының негізінде мемлекеттік кіріс органдары соттарға АК 49-бабы 2-тармағының 1), 2), 3) және 4) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша заңды тұлғаны тарату туралы талап-арыздарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреттер мен міндеттерге сәйкес өзге де талап-арыздарды қоюға құқылы. АК-нің 49-бабының 2-тармағына сәйкес сот шешімі бойынша заңды тұлға заңды тұлғаны құру кезінде жіберілген, жойылмайтын сипаттағы заң бұзушылықтарға байланысты оны тіркеу жарамсыз деп танылған жағдайда таратылуы мүмкін. АК-нің 158-бабының 1-тармағына сәйкес мазмұны заңнама талаптарына сәйкес келмейтін мәміле, сондай-ақ құқықтық тәртіп негіздеріне көрінеу қайшы келетін мақсатта жасалған мәміле, егер осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінде өзгеше белгіленбесе, даулы болып табылады және оны сот жарамсыз деп тануы мүмкін. Кәсіпкерлік кодекстің 2 - бабының 1-тармағына сәйкес азаматтардың, оралмандардың және заңды тұлғалардың мүлікті пайдалану, тауарларды өндіру, сату, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету арқылы таза табыс алуға бағытталған, жеке меншік құқығына (жеке кәсіпкерлік) не мемлекеттік кәсіпорынды шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығына негізделген дербес, бастамашыл қызметі Кәсіпкерлік болып табылады (Мемлекеттік кәсіпкерлік). АК-нің 39-бабының 1-тармағына, сондай-ақ "жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Заңның 5-бабының 1-тармағына сәйкес заңды тұлғаның тұрақты жұмыс істейтін органының орналасқан жері заңды тұлғаның орналасқан жері болып танылады. "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Заңның (бұдан әрі – заң) 14-бабына сәйкес тарапы жеке тұлға болып табылатын серіктестіктің мүлкіндегі (жарғылық капиталындағы) үлеске немесе оның бір бөлігіне шаруашылық серіктестіктен шығатын қатысушының құқығын иеліктен шығару (басқаға беру) шарты нотариаттық куәландыруға жатады.
Заңды тұлғаны тіркеуді (қайта тіркеуді) жарамсыз деп тану негізінде заңды тұлғаларды тарату
Заңның 14-2-бабының қағидалары бойынша заңды тұлғаның тіркеу деректеріне өзгерістер мен толықтырулар заңды тұлғаның орналасқан жері өзгерген кезде енгізіледі, заңды тұлғаның орналасқан жері өзгерген кезде хабарламаға қосымша орналасқан жерін растайтын құжат қоса беріледі, егер үй-жайдың иесі жеке тұлға болып табылған жағдайда жеке тұлғаның ұсынылғаны туралы нотариат куәландырған келісімі ұсынылады, мұндай тіркеу мәліметтерді заңды тұлғалардың мемлекеттік дерекқорына (ЗТ МДБ) енгізе отырып, хабарлама сипаты. Істерді қарау кезінде соттар мұндай мәмілелер сот тәртібімен дауласқанын, бұл мәмілелер заңның тікелей көрсетілуіне байланысты даулы немесе елеусіз екенін анықтауы керек. Заңның 16-бабында заңды тұлға бұл туралы мәліметтер бизнес-сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізіліміне енгізілгеннен кейін өз қызметін тоқтатты деп есептеледі. Заңды тұлғалардың, олардың филиалдарының (өкілдіктерінің) қызметі: егер Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен бизнес-сәйкестендіру нөмірін қалыптастыру үшін тіркеуші органға жүгінбесе; Мемлекеттік кірістер органдарында салық төлеушілер ретінде тіркелмеген жағдайда мәжбүрлеу тәртібімен тоқтатылуға жатады. Мәжбүрлеу тәртібімен қызметті тоқтату заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын органның өтініші бойынша сот тәртібімен жүргізіледі. Заңды тұлғалардың бизнес-сәйкестендіру нөмірлерінің Ұлттық тізілімінен шығару заңды күшіне енген мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімі негізінде жүргізіледі. Соттардың "салық заңнамасын қолданудың сот практикасы туралы" НП 10, 11, 12, 13-тармақтарына сәйкес тіркеуге (қайта тіркеуге) дау айтылатын заңды тұлғалар іске жауапкер ретінде қатысуға тартылуға тиіс. Аталған даулар талап қою ісін жүргізу қағидалары бойынша қаралатындықтан, Әділет органы міндетті түрде іске жауапкер ретінде қатысуға тартылуы тиіс. Заңды тұлғаны тіркеуге дау туындаған кезде оның құрылтайшылары (қатысушылары) іске қатысуға тартылуға тиіс. Заңды тұлғаның жүргізілген қайта тіркелуіне ғана дау туындаған жағдайда іске қатысуға алдыңғы (Алдыңғы) қатысушыны (қатысушыларды) да тарту қажет. Заңды тұлғаны қайта тіркеуді жарамсыз деп тану және бұрынғы тіркеу деректерін қалпына келтіру алдыңғы (Алдыңғы) қатысушы (қатысушылар) үшін оның қызметіне байланысты міндеттемелерді, оның ішінде салықтық міндеттемелерді әкеп соғады. Заңды тұлғаны құруға (қайта тіркеуге) қатысы жоқ жеке тұлғаға тіркеу (қайта тіркеу) фактісі заңды тұлғаны тіркеуді (қайта тіркеуді) жарамсыз деп тану үшін негіз болып табылады. Талап арызда заңды тұлғаны тіркеуді (қайта тіркеуді) жарамсыз деп тану үшін негіздердің бірі ретінде – тіркеу орны бойынша заңды тұлғаның болмауы көрсетілген кезде соттар мұндай істер бойынша заңды тұлғаның мекенжайының дұрыстығына байланысты мәселелерді зерттеу және шешу маңызды болып табылатынын ескеруі тиіс. Тіркеу (қайта тіркеу) кезінде осы заңды тұлғамен қандай да бір байланыстың, сондай-ақ мемлекеттік бақылау мен қадағалауды жүзеге асырудың мүмкіндігін болдырмайтын заңды тұлғаның мекенжайы туралы анық емес мәліметтерді қасақана ұсынғанын куәландыратын мән-жайлардың кем дегенде біреуі болған кезде талап қанағаттандырылуы мүмкін. Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстық іс бойынша қорытынды шешімнің болмауы заңды тұлғаны тіркеуді (қайта тіркеуді) жарамсыз деп тану туралы талап қоюдан бас тарту үшін сөзсіз негіз бола алмайды. Айта кету керек, аталған санаттағы істер бойынша тұрақты тәжірибе қалыптасқан. Аталған талаптарды қою үшін ҚР ҚМ МКК сотқа дейінгі тергеп-тексеру департаментіне жеке тұлғалардың (серіктестіктердің титулдық басшылары мен құрылтайшыларының) өтініштері негіз болып табылады, олардан кәсіпкерлік қызметпен айналысу мақсатын қойған жоқ, мөрлер, құрылтай құжаттары, крипто-кілттер, ЖШС-нің қаржы-шаруашылық құжаттары оларға берілмеді, қандай да бір материалдық, физикалық, кәсіпкерлік қызметпен айналысуға қаржылық және техникалық мүмкіндік болмады.
Назар аударыңыз!
«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.
Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.
Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы