251-бапқа түсініктеме. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің ҚР ҚК қаруын, оқ-дәрілерін, жарылғыш заттар мен жарылғыш құрылғыларды заңсыз сатып алу, беру, өткізу, сақтау, тасымалдау немесе алып жүру

     1. Атыс қаруын (тегіс ұңғылы аңшылық қарудан басқа), оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды немесе жарылғыш құрылғыларды заңсыз сатып алу, беру, өткізу, сақтау, тасымалдау немесе алып жүру -      

бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не алты айға дейінгі мерзімге қамауға алуға не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға екі жүзден бес жүзге дейінгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға немесе сотталған адамның екі айдан бес айға дейінгі кезеңдегі жалақысы немесе өзге де табысы мөлшерінде не онсыз жазаланады.      

2. Адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы немесе бірнеше рет жасаған сол әрекеттер, -      

үш жылдан сегіз жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады.      

3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, ұйымдасқан топ жасаған іс-әрекеттер-бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.      

4. Қанжарларды, фин пышақтарын немесе басқа да суық қаруларды заңсыз алып жүру немесе сату, егер суық қаруды алып жүру аң аулауға байланысты болса, -      

қоғамдық жұмыстарға жүз сексеннен екі жүз қырық сағатқа дейінгі мерзімге не екі жылға дейінгі мерзімге түзеу жұмыстарымен не төрт айға дейінгі мерзімге қамауға алумен не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айырумен, екі жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салумен немесе кезең ішінде сотталған адамның жалақысы немесе өзге де табысы мөлшерінде жазаланады екі айға дейін немесе онсыз.

     Ескерту. Осы бапта көрсетілген заттарды өз еркімен тапсырған адам, егер оның әрекеттерінде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.

     Қару-жарақтың, оқ-дәрілердің, жарылғыш заттар мен жарылғыш құрылғылардың заңсыз айналымының қоғамдық қауіпсіздігі аталған заттардың заңсыз айналымына байланысты қылмыстар адам құрбандарына байланысты басқа да аса ауыр қылмыстар жасау үшін қолайлы жағдайлар жасауымен сипатталады. Сондықтан заң шығарушы қолданыстағы қылмыстық заңда қарумен, оқ-дәрілермен, жарылғыш заттармен және жарылғыш құрылғылармен жұмыс істеу ережелерін бұзумен байланысты қоғамдық қауіпсіздікке қарсы қылмыстардың тұтас тобын анықтады (ҚР ҚК 251-255-баптары).      

Қылмыс объектісі қару-жарақ, оқ-дәрілер, жарылғыш заттар мен жарылғыш құрылғылармен жұмыс істеу саласындағы қоғамдық қауіпсіздік болып табылады.      

Қаралып отырған қылмыстың нысанасы қару (тегіс ұңғылы аңшылықтан басқа), оқ-дәрілер, жарылғыш заттар және жарылғыш құрылғылар болып табылады. ҚР аумағындағы қару айналымы 30.12.1998 ж. ҚР "жекелеген қару түрлерінің айналымын мемлекеттік бақылау туралы" Заңымен реттеледі. изм. және қосымша).      

Атыс қаруы деп жарылғыш заттардың энергиясы есебінен бағытталған қозғалыс алған снарядпен нысанаға қашықтықтан механикалық зақым келтіруге арналған қару түсініледі. Оған мыналар жатады: автоматтар, карабиндер, мылтықтар, тапаншалар, пулеметтер және тірі күшті, техниканы, сондай-ақ спорттық, оның ішінде ұсақ калибрлі, мылтық, аңшылық қаруды жеңуге арналған конструктивті түрде жасалған басқа құрылғылар мен заттар, онда оқ ату үшін ұнтақ газдарының күші қандай болса да қолданылады ол іс жүзінде қолданылады.      

Оқ-дәрілер деп тиісті түрдегі қаруды Атуға арналған конструктивті құрылғылар мен заттар түсініледі. Оларға мыналар жатады: зымырандардың жауынгерлік бөліктері, бомбалар, миналар, белсенді емес снарядтар, артиллериялық, миномет, гранатомет снарядтары, қол және реактивті гранаталар және оларға волейболдар, атыс қаруына арналған патрондар, жарылыс пакеттері, детонаторлар, сигнал беру, жарықтандыру, Имитациялық құралдар және басқа да бұйымдар және атыс қаруынан жарылғыш құрылғылар тиісті түрде немесе жарылыс жасау үшін.      

Жарылғыш заттар деп мылтық, тротил, нитроглицерин, пироксилин, аммонал және басқа да химиялық заттар мен олардың қоспалары түсінілуі керек, оларды сатып алуға және сақтауға арнайы рұқсат қажет.      

Жарылғыш құрылғылар деп жарылысты (сақтандырғыш, детонатор, сақтандырғыш және т.б.) өндіруге арналған конструктивті заттарды (механизмдерді) түсіну керек.     

Суық қару дегеніміз-адамның бұлшықет күші арқылы нысанаға тікелей әсер ететін қару.      

Пневматикалық мылтықтар, сигнал беру, іске қосу, құрылыс, газ тапаншалары, зымыран тасығыш, сондай-ақ құрамында жарылғыш заттар мен қоспалар, жауынгерлік қолдануға арналмаған пиротехникалық және жарықтандыру құралдары атыс қаруына, жауынгерлік керек-жарақтарға, жарылғыш заттарға жатпайды.      

Заңның мәні бойынша тегіс ұңғылы аңшылық Қаруға оқ-дәрілерді алып жүру, сақтау, сатып алу, дайындау немесе өткізу ҚР ҚК 251-бабының 1-бөлігінің қылмыс құрамын құрмайды.      

Қылмыстың объективті жағы ҚР ҚК 251-бабында көрсетілген заттарды заңсыз сатып алу, беру, өткізу, сақтау, тасымалдау немесе алып жүру болып табылады.      Ішкі істер органының рұқсатынсыз (лицензиясыз) атыс қаруы мен оқ-дәрілермен жұмыс істеу заңсыз деп түсінілуі керек. Қаруды өндіруді, сатуды, тасымалдауды, жоюды лицензиялау тәртібі ҚР 30.12.1998 ж.Заңымен айқындалады. изм. және қосымша) "қарудың жекелеген түрлерінің айналымын мемлекеттік бақылау туралы".      

Аталған заттарды сатып алу деп оларды кез-келген тәсілмен (сатып алу, айырбастау және т.б.) тұрақты немесе уақытша иеленуге алу деп түсіну керек.      

Тапсыру оның иелерінің қаруы мен басқа да қару-жарақ заттарын біреудің иелігіне (сақтау, уақытша пайдалану және т.б.) өтеусіз иеліктен шығаруды қамтиды.     

Сату сату, сыйға тарту, айырбастау, қарызды төлеуге беру және т. б.      

Қару-жарақ пен басқа заттарды сақтау дегеніміз-тікелей кінәлі емес, бірақ арнайы бейімделген жерде (тұрғын үйде, шаруашылық ғимараттарында, кэштерде және т.б.) ұсталатын осы заттарды нақты иелену.      

Тасымалдау деп осы заттарды жылжыту әрекеттерін түсіну керек. Тасымалдау тәсілі маңызды емес (автокөлікпен, теміржол көлігімен, ұшақпен және т.б.).      

Қару-жарақ пен басқа да қару-жарақ заттарын алып жүру деп олардың қозғалу кезінде тікелей адамның жанында болуын түсіну керек.      

Қылмыс аталған әрекеттердің кез келгені жасалған кезден бастап аяқталған болып есептеледі.      

Қылмыстың субъектісі-16 жасқа толған адам.      

Субъективті жағы-тікелей ниет. Кінәлі адам азаматтық айналымнан толық немесе ішінара алынған заттармен заңсыз әрекеттер жасайтынын түсінеді және оны қалайды.      

ҚР ҚК 251-бабының 2-бөлігінде-адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы немесе бірнеше рет жасаған сол іс-әрекеттері үшін жауапкершілік көзделген.      

Егер оған қылмысты бірлесіп жасау туралы алдын ала уағдаласқан адамдар қатысса, қылмысты алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған деп танылады.      

Осы қылмыс құрамы үшін бірнеше рет, егер бұрын жасалған қылмыстар үшін адам қылмыстық жауаптылықтан босатылмаған болса, не олар үшін соттылығы алынбаған немесе өтелмеген болса, ҚР ҚК 251-бабының 1-бөлігі мен 2-бөлігінде көзделген екі немесе одан да көп қылмыс кез келген ретпен жасалғанын түсіну керек.      

ҚР ҚК 251-бабының 1 және 2-бөліктерінде көзделген, ұйымдасқан топ жасаған іс-әрекеттер ҚК 251-бабының 3-бөлігімен сараланады.      Егер қылмысты бір немесе бірнеше қылмыс жасау үшін алдын ала біріккен адамдардың тұрақты тобы жасаса, оны ұйымдасқан топ жасаған деп таниды.      

ҚР ҚК 251-бабының 4-бөлігі қанжарларды, фин пышақтарын немесе басқа да суық қаруларды заңсыз алып жүргені және өткізгені үшін қылмыстық жауапкершілікті көздейді, тек суық қаруды алып жүру аң аулауға байланысты болған жағдайларды қоспағанда.      

Суық қару ұғымы бұрын қарастырылған.      

Суық қаруды алып жүру және өткізу ұғымдары ҚР ҚК 251-бабының 1-бөлімінде қаралған ұқсас әрекеттерден ерекшеленбейді.      

ҚР ҚК 251-бабының ескертпелеріне сәйкес, егер оның әрекеттерінде басқа қылмыс белгілері болмаса, ҚР ҚК 251-бабында көрсетілген заттарды өз еркімен тапсырған адам қылмыстық жауаптылықтан босатылады. Қаруды және басқа заттарды ерікті түрде тапсыру деп адамның мотивтеріне қарамастан, аталған заттарды өз еркімен тапсыруын түсіну керек.

Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген қайраткері, заң ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ұлттық Жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі И. Ш. БОРЧАШВИЛИДІҢ Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне 2007 жылғы түсініктемесі                  

Актінің өзгертілген күні: 02.08.2007 актінің қабылданған күні: 02.08.2007 қабылданған орны: жоқ актіні қабылдаған Орган: 180000000000 әрекет аймағы: 100000000000 норма шығарушы орган берген НҚА тіркеу нөмірі: 167 акт мәртебесі: new құқықтық қатынастар саласы: 028000000000 акт нысаны: COMM Заң күші: 1900 акт тілі: rus

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы Заң компаниясы