Қызметтер үшін төлем тек компанияның шотына төленеді. Сізге ыңғайлы болу үшін біз Kaspi RED / CREDIT /БӨЛІП ТӨЛЕУДІ іске қостық 😎

Басты бет / Жарияланымдар / Адамды ұстап алу кезiнде зиян келтiру

Адамды ұстап алу кезiнде зиян келтiру

АMANAT партиясы және Заң және Құқық адвокаттық кеңсесінің серіктестігі аясында елге тегін заң көмегі көрсетілді

Адамды ұстап алу кезiнде зиян келтiру

Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің (ҚР ҚК) 33-бабы шабуыл жасаған адамды ұстау кезінде зиян келтірудің құқықтық негіздері мен оның жол берілетін шектерін реттейді. Төменде тәжірибе мысалдары мен өзге баптарға, нормативтік қаулыларға сілтемелермен қоса берілген толық құқықтық түсіндірме ұсынылады.

📘 Жалпы ережелер

ҚР ҚК 33-бабы ұстау кезінде қылмыстық құқықбұзушылық жасаған адамға зиян келтіру қылмыстық құқықбұзушылық болып табылмайды, егер:

  1. Ұстау тұлғаны мемлекеттік органдарға жеткізу және оның жаңа шабуылдар жасау мүмкіндігін болдырмау мақсатында жүргізілсе.
  2. Мұндай тұлғаны өзге тәсілдермен ұстау мүмкін болмаған жағдайда.
  3. Бұл үшін қажетті шаралардан асып кету орын алмаған болса.

Осылайша, заңда көрсетілген шарттар сақталған жағдайда ұстау кезінде зиян келтіру заңды деп танылады.

⚖️ Ұстау кезінде зиян келтірудің заңдылық шарттары

  1. Адамның қылмыс жасауы: Ұстау тек қылмыстық құқықбұзушылық жасаған адамға ғана қолданылады. Егер адам қылмыс жасамаған болса, оған күш қолданып ұстауға болмайды. (Заң және Құқық Алматы)
  2. Ұстау мақсаты: Ұстау тұлғаны мемлекеттік органдарға жеткізу және оның жаңа шабуылдар жасау мүмкіндігін болдырмауға бағытталуы тиіс.
  3. Басқа тәсілдермен ұстаудың мүмкін еместігі: Зиян келтіру тек тұлғаны басқа жолмен ұстау мүмкін болмаған жағдайда ғана рұқсат етіледі.
  4. Қолданылатын шаралардың сәйкестігі: Қолданылатын шаралар ұсталушы адамның жасаған құқықбұзушылығының қоғамдық қауіптілік деңгейіне және ұстау жағдайына сәйкес болуы тиіс.

🚫 Ұстау үшін қажетті шаралардан асып кету

Ұстау үшін қажетті шаралардан асып кету – бұл қорғанудың ұсталушы жасаған құқықбұзушылықтың қоғамдық қауіптілік сипаты мен дәрежесіне және ұстау жағдайына айқын сәйкес келмеуі, яғни жағдай талап етпеген кезде тұлғаға шамадан тыс, негізсіз зиян келтіру.

Мұндай асып кету тек қасақана зиян келтірген жағдайда ғана қылмыстық жауаптылыққа әкеледі.

👥 Ұстау құқығына ие субъектілер

Шабуыл жасаған адамды ұстау құқығына арнайы уәкілетті тұлғалармен қатар жәбірленушілер мен басқа азаматтар да ие.

🧾 Сот тәжірибесі

Қазақстан Республикасы соттарының тәжірибесінде ұстау кезінде зиян келтіру істерін қарау барысында мұндай зиян келтірудің барлық заңдылық шарттарының сақталуына ерекше назар аударылады. Соттар қылмыс жасалған-жасалмағанын, зиян келтірудің қажеттілігін және қажетті шаралардан асып кетудің болмағанын анықтайды.

📚 Байланысты нормативтік актілер

  • ҚР ҚК 38-бабы: Кінәсіз зиян келтіру. (Заң және Құқық Алматы)
  • ҚР ҚК 112-бабы: Қажетті қорғаныс шегінен шығу кезінде ауыр зиян келтіру. (Заң және Құқық Алматы)
  • Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 1999 жылғы 9 шілдедегі № 7 нормативтік қаулысы: Қылмыстық процесті жүргізетін органдардың заңсыз әрекеттерімен келтірілген зиянды өтеу туралы заңнаманы қолдану практикасы жөнінде. (Заң және Құқық Алматы)

🧠 Қорытынды

ҚР ҚК 33-бабы азаматтарға шабуыл жасаған адамды ұстау кезінде зиян келтіруге құқық береді, егер белгілі шарттар сақталса. Бұл норманы дұрыс қолдану істің барлық мән-жайын мұқият талдауды талап етеді, осылайша ұстаушы адамның әрекеттерінің заңдылығын анықтау мүмкін болады.

  Назар аударыңыз!  

«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкіндігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды. Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.  

Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.    

Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы 

Жалға алынған мүлікке зиян келтіру жалға алушының мүліктік құқығын бұзбайды, сондықтан жалға алушының жалға алынған мүлікке келтірілген зиянды өтеу туралы талабы қанағаттандыруға жатпайды.

Жалға алынған мүлікке зиян келтіру жалға алушының мүліктік құқығын бұзбайды, сондықтан жалға алушының жалға алынған мүлікке келтірілген зиянды өтеу туралы талабы қанағаттандыр...

Толық оқу »

920-бап. Аса қажеттi жағдайда зиян келтiру Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi

920-бап. Аса қажеттi жағдайда зиян келтiру Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi Аса қажеттi жағдайда, яғни зиян келтiрушiнiң өзiне немесе басқа тұлғаларға қатер туғыз...

Толық оқу »

919-бап. Қажеттi қорғану жағдайында зиян келтiру Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi

919-бап. Қажеттi қорғану жағдайында зиян келтiру Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi Қажеттi қорғану жағдайында келтiрiлген зиян, егер бұл ретте оның шегiнен асып ке...

Толық оқу »

111-бап. Аффект жағдайында денсаулыққа зиян келтiру  ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының

111-бап. Аффект жағдайында денсаулыққа зиян келтiру ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының Жәбiрленушiнiң тарапынан болған зорлық-зомбылықтан, қорлаудан немесе ауы...

Толық оқу »

33-бап. Қолсұғушылық жасаған адамды ұстап алу кезiнде зиян келтiру  ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының

33-бап. Қолсұғушылық жасаған адамды ұстап алу кезiнде зиян келтiру ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан РеспубликасыныңҚылмыстық жазаланатын іс-әрекет жасаған адамды мемлекеттiк...

Толық оқу »

Комментарий к статье 108. Причинение вреда здоровью в состоянии аффекта УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан

Комментарий к статье 108. Причинение вреда здоровью в состоянии аффекта УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан Умышленное причинение тяжкого вреда здоровью, совершенн...

Толық оқу »

Комментарий к статье 33. Причинение вреда при задержании лица, совершившего посягательство УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан

Комментарий к статье 33. Причинение вреда при задержании лица, совершившего посягательствоУК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан 1. Не является преступлением причинен...

Толық оқу »

Комментарий к статье 110. Причинение тяжкого вреда здоровью при задержании лица, совершившего преступление УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан

Комментарий к статье 110. Причинение тяжкого вреда здоровью при задержании лица, совершившего преступление УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан Умышленное причинен...

Толық оқу »

113-бап. Қылмыс жасаған адамды ұстап алу кезiнде денсаулыққа ауыр зиян келтiру  ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының

113-бап. Қылмыс жасаған адамды ұстап алу кезiнде денсаулыққа ауыр зиян келтiру ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының Қылмыс жасаған адамды ұстап алу үшiн қажеттi...

Толық оқу »

Қылмыстық жазаланатын іс-әрекет жасаған адамға оның ұсталу кезінде зиян келтіру қылмыстық құқық бұзушылық болып табылмайды

Қылмыстық жазаланатын іс-әрекет жасаған адамға оның ұсталу кезінде зиян келтіру қылмыстық құқық бұзушылық болып табылмайдыҚазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (ҚК РК) 3...

Толық оқу »

135-бап. Күдіктінің туыстарына оның ұстап алынғаны туралы хабарлау ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

135-бап. Күдіктінің туыстарына оның ұстап алынғаны туралы хабарлау ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi Сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыраты...

Толық оқу »

21-бап. Әкімшілік ұстау Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы Заңы

21-бап. Әкімшілік ұстауТұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы Заңы      1. Әкімшілік құқық бұзушылық құрамы бар тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жолын кесу мақсатында жән...

Толық оқу »

134-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынғандарды күзетпен ұстау тәртiбi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

134-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынғандарды күзетпен ұстау тәртiбi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi Қылмысты...

Толық оқу »

49-бап. Адамдарды арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттарын қадағалау Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

49-бап. Адамдарды арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттарын қадағалау Адамдарды қоғамна...

Толық оқу »

414-бап. Көрiнеу заңсыз ұстап алу, күзетпен қамауға алу немесе күзетпен ұстау  ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының

414-бап. Көрiнеу заңсыз ұстап алу, күзетпен қамауға алу немесе күзетпен ұстау ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының1 Көрiнеу заңсыз ұстап алу – белгiлi бiр лауазы...

Толық оқу »

587-бап. Қазақстан Республикасынан тыс жерде қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамды ұстап алу ерекшеліктері ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

587-бап. Қазақстан Республикасынан тыс жерде қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамды ұстап алу ерекшеліктері ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi 1....

Толық оқу »

46-23-бап. Арнаулы үй-жайларда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұсталатын, ұстауға алынған адамдардың құқықтары мен міндеттері Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

46-23-бап. Арнаулы үй-жайларда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұсталатын, ұстауға алынған адамдардың құқықтары мен міндеттері Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды...

Толық оқу »

Комментарий к статье 346. Заведомо незаконное задержание, заключение под стражу или содержание под стражей УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан

Комментарий к статье 346. Заведомо незаконное задержание, заключение под стражу или содержание под стражей УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан 1. Заведомо незаконн...

Толық оқу »

787-бап. Әкімшілік ұстап алу Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының Кодексі

787-бап. Әкімшілік ұстап алу Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының Кодексі   Әкiмшiлiк ұстап алуды, яғни құқық бұзушылықтың жолын кесу немесе іс жүргізуді...

Толық оқу »

46-22-бап. Арнаулы үй-жайларда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау режимі Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

46-22-бап. Арнаулы үй-жайларда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау режимі Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй...

Толық оқу »

Комментарий к статье  100. Убийство, совершенное при превышении мер, необходимых для задержания лица, совершившего преступление  УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан

Комментарий к статье 100. Убийство, совершенное при превышении мер, необходимых для задержания лица, совершившегопреступление УК РК Уголовного Кодекса Республики Казахстан У...

Толық оқу »

46-21-бап. Әкімшілік ұстауға алынған адамдарды арнаулы үй-жайларға қабылдау және тіркеу Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

46-21-бап. Әкімшілік ұстауға алынған адамдарды арнаулы үй-жайларға қабылдау және тіркеу Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй...

Толық оқу »

10-бап. Жазаларды орындаушы мекемелерді, әкімшілік ұсталуға алынған адамдарды ұстау үшін арнайы жабдықталған үй-жайларды және гауптвахталарды сезіктілер мен айыпталушыларды күзетте ұстау үшін пайдалану  Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

10-бап. Жазаларды орындаушы мекемелерді, әкімшілік ұсталуға алынған адамдарды ұстау үшін арнайы жабдықталған үй-жайларды және гауптвахталарды сезіктілер мен айыпталушыларды кү...

Толық оқу »

103-бап. Қылмыс жасаған адамды ұстап алу үшiн қажеттiшаралар шегінен шығу кезiнде жасалған адам өлтiру  ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының

103-бап. Қылмыс жасаған адамды ұстап алу үшiн қажеттiшаралар шегінен шығу кезiнде жасалған адам өлтiру ҚР ҚК, Қылмыстық кодексi Қазақстан Республикасының Қылмыс жасаған адамды...

Толық оқу »

6-бап. Арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұсталушы адамдардың құқықтық жағдайы Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

6-бап. Арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұсталушы адамдардың құқықтық жағдайы Адамдарды қоғамнан уақытша оқ...

Толық оқу »

46-24-бап. Ұстауға алынған адамдарды арнаулы үй-жайдан, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайдан босату Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

46-24-бап. Ұстауға алынған адамдарды арнаулы үй-жайдан, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайдан босату Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемел...

Толық оқу »

4-бап. Арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау қағидаттары Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

4-бап. Арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау қағидаттары Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз...

Толық оқу »

128-бап. Ұстап алу негіздері  ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

128-бап. Ұстап алу негіздері ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi 1. Қылмыстық құқық бұзушылық жасаудағы күдіктіні ұстап алу қылмыстық қудалау орган...

Толық оқу »

20-бап. Коменданттық сағат ережелерiн бұзған жеке тұлғаларды ұстау тәртiбi  Төтенше жағдай туралы Заңы

20-бап. Коменданттық сағат ережелерiн бұзған жеке тұлғаларды ұстау тәртiбiТөтенше жағдай туралы Заңы      1. Коменданттық сағат қағидаларын бұзған жеке тұлғаларды ішкі істер о...

Толық оқу »

133-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынған адамды босату негiздерi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

133-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алынған адамды босату негiздерi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi 1. Қылмыстық...

Толық оқу »

132-бап. Ұстап алынған адамның жеке басын тiнту ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

132-бап. Ұстап алынған адамның жеке басын тiнту ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi Ұстап алуды жүзеге асыратын адам ұстап алынған адамда қару не қа...

Толық оқу »

150-бап. Бұлтартпау шарасы ретiнде күзетпен ұстау қолданылған күдіктілерді, айыпталушыларды және сотталушыларды ұстап алынғандар ұсталатын орындарда ұстау ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

150-бап. Бұлтартпау шарасы ретiнде күзетпен ұстау қолданылған күдіктілерді, айыпталушыларды және сотталушыларды ұстап алынғандар ұсталатын орындарда ұстау ҚР ҚПК Қазақстан Рес...

Толық оқу »

3-бап. Адамдарды арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау мақсаттары Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

3-бап. Адамдарды арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда, гауптвахталарда, уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда ұстау мақсаттары Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қ...

Толық оқу »

101-бап. Ұстап алынған немесе күзетпен ұсталатын адамдардың шағым жолдау тәртiбi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

101-бап. Ұстап алынған немесе күзетпен ұсталатын адамдардың шағым жолдау тәртiбi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi 1. Алдын ала қамауға алу орында...

Толық оқу »

130-бап. Азаматтардың қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамдарды процестік емес ұстап алуға құқығы ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

130-бап. Азаматтардың қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамдарды процестік емес ұстап алуға құқығы ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi 1. Жәбiрлену...

Толық оқу »

5-2-бап. Әскери қызметшілерді гауптвахталарға және уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларға жабу негіздері Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

5-2-бап. Әскери қызметшілерді гауптвахталарға және уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларға жабу негіздері Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы ме...

Толық оқу »

9-3-бап. Уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайлар Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы Заң

9-3-бап. Уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайлар Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары т...

Толық оқу »

131-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік келтірілген адамды процестік ұстап алу тәртiбi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

131-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік келтірілген адамды процестік ұстап алу тәртiбi ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi 1. Адамды қыл...

Толық оқу »