17-бапқа түсініктемелер. Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексіне айғақтар беру міндетінен босату

1. Ешкім өзіне, жұбайына (зайыбына) және шеңбері заңмен белгіленген жақын туыстарына қарсы куәлік беруге міндетті емес.2. Діни қызметкерлер өздеріне сеніп тапсырылғандарға қарсы куәлік беруге міндетті емес.3. Осы баптың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген жағдайларда аталған адамдар айғақтар беруден бас тартуға құқылы және оларды жауапқа тартуға болмайды.

1. Азаматтық іс жүргізу заңнамасында куәгерлерден жауап алу рәсімі көзделген. Куәгерлерге айғақтар берер алдында олардың құқықтары мен міндеттері түсіндіріледі, оларға көрінеу жалған айғақтар бергені үшін және айғақтар беруден бас тартқаны үшін сот қылмыстық жауаптылық туралы ескертеді, бұл туралы сот қолхат таңдайды. Бұдан басқа, сот куәға өзіне, жұбайына (зайыбына), жақын туыстарына қарсы айғақтар беруден бас тарту құқығын түсіндіреді. Соттың бұл әрекеттері туралы жазба міндетті түрде сот отырысының хаттамасында (АІЖК-нің 203-бабы) жасалуы тиіс.Куәның айғақтар беруден бас тартқаны үшін қылмыстық жауапкершілік ҚК-нің 421-бабында көзделген. Осы баптың ескертпесіне сәйкес куә өзіне, жұбайына (зайыбына) немесе өзінің жақын туыстарына қарсы айғақтар беруден бас тартқаны үшін қылмыстық жауаптылыққа тартылмайды. Діни қызметшілер де өздеріне сеніп тапсырылған азаматтарға қарсы айғақтар беруден бас тартқаны үшін жауапкершілікке тартылмайды. "Жақын туыстар" ұғымы КоБС-та берілген. Оларға мыналар жатады: ата-аналар (ата-ана), балалар, асырап алушылар, асырап алынған адамдар, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-әпкелер, атасы, әжесі, немерелері.2. Діни қызметкерлер өздері білетін кез-келген фактілер туралы куәлік бере алады, алайда заңмен сенушілердің мойындауы кезінде оларға белгілі болған мәліметтерді айтпауға құқық беріледі.3. Осы баптың үшінші бөлігінде көрсетілген жағдайларда тұлғалар айғақтар беруден бас тарта алады және бұл әрекеттер қандай да бір жауапкершілікке тарту үшін негіз бола алмайды деп нақты айтылған.Заңда айғақтар беру міндетінен босатудың басқа да жағдайлары белгіленуі мүмкін. Мәселен, "Қазақстан Республикасының сот жүйесі және судьяларының мәртебесі туралы" Конституциялық заңның 25-бабының 3-тармағына сәйкес судья қаралған немесе іс жүргізудегі сот істерінің мәні бойынша қандай да бір түсініктеме беруге міндетті емес. Кеңесу бөлмесінің құпиясы барлық жағдайларда қамтамасыз етілуі керек. "Адвокаттық қызмет туралы" Заңның 17-бабының 3 және 4-тармақтарына сәйкес адвокаттан өзінің кәсіби міндеттерін жүзеге асыруға байланысты өзіне белгілі болған мән-жайлар туралы куә ретінде жауап алуға тыйым салынады. Заңда белгіленген жағдайларды қоспағанда, адвокаттардан, олардың көмекшілерінен және тағылымдамадан өтушілерден, адвокаттар алқасы төралқасының басшылары мен қызметкерлерінен, заң консультацияларынан, адвокаттар кеңселерінен белгілі бір адамға заң көмегін көрсетуге байланысты қандай да бір мәліметтерді ұсынуды талап етуге тыйым салынады.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖОҒАРҒЫ СОТЫНЫҢ КІТАПХАНАСЫ

Астана, 2016 жыл

УДК 347 (574)  

К 63

ISBN 978-601-236-042-4

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы